Şoreşgera gird Che Guevera
NAVENDA NUÇEYAN (DİHA) - Ernesto Che Guevera her tim hemverî zilmî de şer kerd. Rayverê Şarê Kurd Abdullah Ocalan zî ey ra rêz kerdinî. Şoreş ser her karê kerd, yew roj doktorî û yew roj bankerî kerd. La belê belê merdiş ey Bolîvyayî de tepişt. Lejkerên faşîst Barrîentosî 7 Citmenge 1967'ê de şew Hîegurasî tena tepiştî û ey lingê ra birîndar kerdîy û peynî zî zîndanî ra eştîy. 9 Citmenge qetilên Barrîentosî ey bi guleyên 9 hebî şehît kerdîy.
Ernesto Che Guevera 14 hezîrane şaristanê Rosarîoya Arjantînî de ame dinya yê. Guevera hînan 2 serra bî nêweşîya astimî ra kewt. No nêweşî hetanê cuyayişê xo vînîkerd, ey est bî.
Pîyê Guevera Clîa Dela Sena, Aslîya Îrlandij o û karê endazyarê kerdinê. Guevera hîna 3 serra bî pîyê ey Buenos Aîresî ra koç kerd. La seba nêweşîyê xo ser rewşê Guevera her roj hîna xirap bîynê. Seba nêweşîyê ey ser doktoran vatêy ke çareya no nêweşî zaf hêzdar o û ganî hewayê ey bêro bedilnayişî. No ser zî malbatê ey hewna koç kerd û Cordobayî ra şî. Maltabê Guevera marjînal bî û bi lîberala çepî ameyê şinasnay. Dema şera Spanyayî de Komarwanî ra hetkarî day. Dem averşîyîşî de îmkanê maddîyî înan xirap bî.
Guevera perwerdehîya xo ra Dean Funesî de dest pê kerd. Dibistanî îngîlîzî û mayê xo ra zî fransîzî bander bîynê. Hîna 14 serrê bî pirtûkên Freudî wendênî û 16 serrê de zî pirtûkên Neruda û Baudelaîreyyî ra weş bîyê ey şînî. Malbatê ey hewna Boenos Aîeresî ra koç kerd. Her roj şînê rewşê maddîya malbatê ey xirap bîynê. No rewş ser Guevera hem wendînî hem zî xebityaynî. Herêmê vakur û rojhîlata Arjantînî geyra û dewan de nêweşîyên cuzzam û tropîkalî tespît kerd.
Serra 1953'ê de Guevera zanîngehî qedna û doktor bî. Seba cigerayişa nêweşên dewijan ser Venezuelayê ra şî, la belê Peru de seba yew nuştuşê ey ser, ey eştêy zîndanî.
Zîndanî de Pwt. Rîcardo Rojoyî şînasna û peynî ey de pîya Guetamalayî ra şî. La noca de zî hemverî Hukûmata Şoreşgera Arbenzî de yew darbeya faşîst ame kerdiş û no Guevera Seferîya Arjantînî de xo sitar kerd. Sifteyin hetî şoreşgeran de ca girewt û no ser zî ey seferî ra eştîy. Guatemalayî de birayê Fîdel Castroyî, Raul Costrayî şinasna û şinasnayişa pey Şoreşa Kubayî de ca girewt.
Peynîya şoreşî zî Qaleya Cabanayî de Fermandarî ra ame tayîn kerdiş, serra 1959'ê de welatijî Kubayî bî 3u Aleîda Marchî zewecya. 26 teşrîne 1959'ê Bankaya Navenda Kubayî ra amey tayîn kerdiş û heme ekonomîya Kubayî ser milê ey de mend. Cuyayişê xo de her tim pereyî ra dûr vindert bî û no ser zî no karê fek verada û kura de şoreşî estbî se, şî şera şoreşî de ca girewt. Sifteyin heme welatên Amerîkaya Latînî de şî rêxistên bîyîşa şaran de xebitya.
La belê merdiş ey Bolîvyayî de tepişt. Lejkerên faşîst Barrîentosî 7 Citmenge 1967'ê de şew Hîegurasî tena tepiştî û ey lingê ra birîndar kerdîy û peynî zî zîndanî ra eştîy. 9 Citmenge qetilên Barrîentosî ey bi guleyên 9 hebî şehît kerdîy.
Cuyayişê xo Guevera her tim ser şoreşî xebityayo se de, mijarê kulturê de zî zaf aver şîbî. Zaf humarîy de deyran nuştu. Deyrên ra yew finak Deyra Xatirwaştiş o.
Deyra Xatirwaştiş yew misra;
Bi yelkenîya keştîyî xo de to ra
deyrên xo xatirwaştişî veradona.
Merdişa min durî de binê gonî de toxim eştîşa azadî semed o.
Xoserî, dema vîyarteyî ra berîya vilayên min desên ganî ra
Fanîlîtî min ra xoserîyê min o.
(ad/mae)