Baydemir Bakan Çelik'e ‘Milli Tarım’ projesini sordu
RIHA (DİHA) - HDP Riha Milletvekili Osman Baydemir, “Türkiye Milli Tarım Destekleme Modeli” ile ilgili Meclis Başkanlığı’na sunduğu soru önergesi ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik'e 8 soru yöneltti..
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik, geçtiğimiz günlerde “Türkiye Milli Tarım Destekleme Modeli”ni kamuoyuna açıkladı. 2017’de yürürlüğe girecek olan proje ile Bakanlık, Türkiye’nin 941 havza/ilçede bulunan tarım alanlarına yönelik düzenlemeyle, toplamda 19 ürüne devlet desteklemesi verilmesini kararlaştırdı. Projeye göre çiftçiler, ülke ihtiyacı doğrultusunda ve Bakanlığın belirlediği şartlarda üretim yapacak.
Belirlenen 19 ürün olan buğday, arpa, çavdar, çeltik, dane mısır, tritikale, yulaf, mercimek, nohut, kuru fasulye, pamuk, soya, yağlık ayçiçeği, kanola, aspir, çay, fındık, zeytinyağı ve yem bitkilerine devlet desteği alacak. Bu ürünlerin dışında ekilen ürünlerle ilgili destekleme verilmeyecek.
HDP Riha (Urfa) Milletvekili Osman Baydemir, uygulamaya girecek olan bu proje ile ilgili olarak Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik tarafından yanıtlaması talebiyle TBMM Basşkanlığı’na soru önergesi verdi. Baydemir, verdiği soru önergesinde Bakanlığın üretimi yapacak olan çiftçilerden görüş alıp almadığını, projenin çiftçiler ve tarımsal üretim açısından oluşturacağı muhtemel sorunları ve çözüm yollarını sordu.
Bakanlık tarafından hazırlanan proje ile yerel bazda üretilen ürünlerden de çiftçiler desteleme alamayacak. Bu proje ile Riha’da (Urfa) uzmanlar, en çok da Riha biberine destekleme verilmemesine tepkili. Bu durum, Riha biberindeki ekim oranını olumsuz yönde etkileyecek. Riha’nın simgelerinden olan isotun üretimi yine kent tüketim miktarı ile sınırlı kalacak. Yerel ekonominin de durumdan olumsuz etkileneceği öngörülüyor.
Önergede Riha’nın kangrenleşmiş sorunu haline gelmiş olan ve özellikle sulama dönemlerinde gündemden düşmeyen elektrik sorunu da soruldu. Baydemir, çiftçilerin aklında soru işaretleri bırakan bu proje ile ilgili Bakan Faruk Çelik’e şu soruları yöneltti:
1- Projenin oluşum aşamasında çiftçilerimizin oynadıkları rol ne olmuştur?
2- Projenin uygulanacağına dair basına yapılan açıklama öncesi projenin olabilirliğine dair bir fizibilite çalışması yapılmış mıdır?
3- Havzalarında destek aldıkları ürünleri, yıllarca üretecek olan çiftçilerimizle fikir alışverişinde bulunulmuş mudur? Üretim aşamasına geçmeden çiftçi eğitimi konusunda bir hazırlık var mıdır?
4- Çiftçilerin genellikle aile bireyleri ile birlikte, üretim alanlarında yaşadıkları ve ihtiyaçlarını da yan ürünler ekerek giderdikleri bilinmektedir. 941 havza/ilçelerde yaşayan çiftçilerin kendi ihtiyacını üretmesi nasıl karşılanacaktır?
5- Proje ile destekleme başvurularının yılda iki defa yapılacağı, bunun da ekim ve hasat dönemlerine denk getirileceğini ifade etmektesiniz. Bu zamanlama, birçok ürünün farklı ekim ve hasat zamanları olduğu dikkate alınarak mı belirlenmiştir?
6- Akdeniz bölgesinde turunçgiller, Adıyaman ve çevresinde tütün, Urfa’da biber gibi yöresel ürünler yerel ekonomiye katkı sağlayan ürünlerdir, ancak bu ürünler, destek verilecek ürünler listesinde bulunmamaktadır. Bölgesel ürünlerin desteklenmemesi, üretimi düşürecektir. Benzer sorunların diğer bölgelerde de yaşanacağı, yerel bütçenin de olumsuz yönde etkileneceği aşikârdır. Bu sorunun önüne nasıl geçmeyi planlıyorsunuz?
7- Bakanlığınızca belirlenen şartların dışında ürün üreten çiftçilere devlet desteği verilmemesi, işi senelerdir toprağı ekip biçmek ve üretmek olan çiftçilerimizin cezalandırılması değil midir?
8- Özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde en çok da Urfa ilinde elektrik sorunu kangrenleşmiştir. Her yıl kent çiftçisi, yeterli elektrik alamamaktan, desteklemelerine el koyulmasından, enerji dağıtım hatlarının eksikliğinden dolayı ciddi oranda zarar etmektedir. Üretimde verimin en önemli ayaklarından biri olan ve çoğunlukla elektrik enerjisi ile gerçekleştirilen sulama ile ilgili sorunlar henüz çözülmemişken, meydana gelebilecek en ufak sorunun çiftçilerin bir yıllık emeklerini bitireceği göz önüne alınmış mıdır? Alınmış ise çözüm nasıl sağlanacaktır?
(ip/öç)
