Quintin Oliver: Barış askeri üstünlükle değil görüşmeyle sağlanır
YASİN KOBULAN / MESUT KAYNAR
İSTANBUL (DİHA) - En son Kolombiya ile FARC barış görüşmelerinde referandum danışmanlığı yapan Quintin Oliver, ülkelerin özgünlüğüne dikkat çekerek, "Barış bir tarafın diğeri üzerindeki askeri üstünlüğüyle değil görüşmeyle sağlanır" dedi.
Stratagem İnternational Direktörü ve Birleşik Krallık iye Kolombiya Barış Anlaşması Referandumu Danışmanı İrlandalı Quintin Oliver, Kolombiya Referandumu ve müzakerelerin önemini ajansımıza değerlendirdi.
Britanya ile İrlanda hükümetleri arasında imzalanan “Hayırlı Cuma Anlaşması” diğer adıyla Belfast Anlaşması’nda da rol alan Oliver, Kolombiya hükümeti ile Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC) arasında gerçekleştirilen Havana görüşmelerinin önemli olduğunu vurguladı. Oliver, referandum oylamasında da az farkla da olsa çoğunlukta çıkan "Hayır" oylarının nedenini "İnsanlar 'eski teröristlerin' hükümete girmesinden, savaş uçlarından, uyuşturucu ticaretinden ve cezasızlıktan endişe etti" sözleri ile yorumladı.
'Referandumlar gelip geçici olabilir'
Bu tür anlaşmalarda sürekli referandumlara başvurulmaması gerektiğini ifade eden Oliver, "Bazen referanduma başvurulabilir ama her zaman değil. Çünkü referandumlar gelip geçici olabilir ve referandumlar aynı zamanda popülizme açıktır. Bazen de siyasi antlaşmaları mühürleyen bir araç olabilir" dedi.
'Büyük bir siyasi irade ve beceri ister'
"Tüm çözüm süreçleri büyük bir siyasi irade ve beceri ister" diyen Oliver, "İnsanların dertlerini iyice dinleyerek çözümler ortaya konulmalı, bu noktada kozmetik çözümler benimsenmemeli. Ciddi olarak sorunlarla yüzleşmeli, görüşmeler şeffaflıkla yürütülmeli. Sonrasında siyasi olarak süreç başlatılmalı" diye belirtti.
'Meselenin köküne inilmelidir'
Farklı seslerin barış görüşmelerine katılmasının önemli olduğunu dile getiren Oliver, "Meselenin köküne inilmelidir. 'Görüşmek istediğimiz kişilerle görüşürüz' demek, kritik oyuncuları devre dışı bırakmak destek ve işe yaramaz" diye konuştu.
Oliver konuşmasının devamında şunları dile getirdi:
"Hükümetler çoğunlukla asi grupların silahsızlanmasını ister. Asi gruplar da seslerinin dinlenmesi garanti edilinceye kadar bunu yapmak istemez. Bu her zaman bir zorluktur. Bu Havana'daki süreçte de yaşandı. Kuzey İrlanda'da, benim memleketimde de görüşmelerin başlaması için ateşkes şartı aranmıştı."
'Askeri üstünlükle değil görüşmeyle sağlanır'
Oliver, ülkeden ülkeye barış deneyimlerinin değiştiğini kaydederek, "Ama şurası var ki barış, bir tarafın diğeri üzerindeki askeri üstünlüğüyle değil, görüşmeyle sağlanır. İnsanlara tartışma ortamı sağlamak gerçekten önemli. Bu gizli, resmi ya da resmi olmayan kanallarla gerçekleşebilir. Siyasi çözümün gerçekten tek yol olduğu kavranmalıdır. Bu daha sonraki seçimlerde ya da referandumlarda halkın onayına da sunulabilir" değerlendirmesinde bulundu.
Quintin Oliver kimdir:
Çatışma ve çözümü süreçlerinde rol alan Quintin Oliver, Kuzey İrlanda'da yaşamaktadır. 1998 yılındaki Hayırlı Cuma/ Belfast Anlaşma Referandumunun yüzde 72 evet oyuyla kazanılmasına katkıda bulunan Oliver, Stratagem İnternational'de çalışmalarını yürütmekte ve siyaseten kırılgan bölgelerde ki (İsrail-Filistin, Suriye, Irak, Bask ülkesi, Filipinler) çatışmaların çözümlenmesi ve referandumlar konusunda uzmanlaşmıştır. 1998'de Kuzey İrlanda, 2004'te Kıbrıs, 2014'te İskoçya ve 2016'da Kolombiya barışı üzerine çalışmalar yapmıştır.
(za/sd)
