Catalina Diaz: Barış için üçüncü göz şart
YASİN KOBULAN/MESUT KAYNAR
İSTANBUL (DİHA) - Kolombiya Hükümeti ile FARC arasında yürütülen barış müzakerelerine kadın kimliğiyle katılan Catalina Diaz, müzakere süreçlerinde siyasi iradenin kararlılığı ve üçüncü tarafların önemine dikkat çekti. Diaz, referandumdan çıkan “hayır” sonucunun da savaş anlamına gelmediğini vurguladı.
Kolombiya Adalet Bakanlığı Geçiş Dönemi Adaleti Bölümü Direktörü Catalina Diaz, Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC) ile Kolombiya hükümeti arasında gerçekleştirilen barış müzakerelerinde kadın kimliğiyle yer almasını ajansımıza değerlendirdi.
"Kadın olarak Kolombiya barış sürecinde rol almak harika bir his ve fırsattı" diyen Diaz, süreci “Küçük bir katkım olduysa da bu barış görüşmelerine beni çok mutlu etti. Kolombiya iç çatışmaları dediğimiz ve 50 yıldan fazla zaman alan çatışmaları sonlandırmak için komünistlerle, gerillalarla, Marksistlerle, diğer sağ gruplarla konuştuk. Bu süreç yıllar, hatta on yıllar aldı. Sonuna kadar ısrar ettik ve sivil toplum da bizimle iş birliği yaptı. Fark ettik ki orduyu da özellikle görüşmelere dahil etmemiz gerekir. Daha önceki barış görüşmelerinden de dersler çıkardık. Anahtar rolü oynayan insanları işe kattık. Toplumun farklı kesimlerine ulaşmak için çok farklı kesimleri işin içine kattık" diye anlattı.
Barış için siyasi irade şart
Barış süreçlerini başlatmak isteyenlerin bir siyasi iradeye sahip olması gerektiğini vurgulayan Diaz, "Aslında bu siyasi irade sonunda geliyor. Ama bu iradenin yaratılması gerekir. Bazı insanlar tarihi iyi okuyabiliyor ve siyasetin bu işleri çözmek için en iyi yol olduğunu anlıyorlar" değerlendirmesinde bulundu.
Barış süreçlerinde uluslararası aktörler önemli
Barış görüşmelerinde üçüncü gözün önemine dikkat çeken Diaz, "Uluslararası aktörler de önemli ve işin içine katılmalı. Sivil toplum örgütleri, değişik siyasi partiler de rol oynayabilir. Biliyorsunuz siyasi irade herhangi bir yerden doğmaz. Bu, görüş alışverişleri ve toplum dinamikleri kullanılarak oluşturulabilir” diye belirtti.
Referandum sonuçları savaş demek değil!
Kolombiya'daki referandum sonuçlarını da yorumlayan Diaz, "Yıllarca savaşıldı ve çok sayıda kişi kaybedildi ya da sürgün edildi. Ama bana kalırsa bu kişiler silahlı çatışmaları bitirmek için bir fırsattı" dedi. Diaz, referandum sonuçlarının "Hayır" çıkmasının, bir kez daha savaşa dönüleceği anlamına gelmeyeceğini, ateşkesin devam edeceğini söyledi.
Catalina Diaz kimdir?
Kasım 2012'den bu yana Kolombiya Adalet Bakanlığı Geçiş Dönemi Adaleti Bölümü Direktörlüğünü yapan Diaz, Rosairo Üniversitesi'nde sosyoloji yüksek lisansı ve New York Üniversitesi'nde kamu hukuku yüksek lisansı yaptı. 2014 Haziran'dan itibaren FARC gerillaları ile Havana'da yürütülen barış görüşmelerine, temel çerçevelerin "Kurbanlar" hakkındaki 5. Maddesinin müzakeresi için hükümet delegasyonu üyesi olarak katılan Diaz, şu anda konuya dair varılan anlaşmanın uygulanması için gerekli yasal çerçevelerin kanunlaştırılmasında katılımcı sürece öncülük etmektedir. Müzakere sürecinde, nihai anlaşmasındaki farklı konulara toplumsal cinsiyet perspektifinin dahil edilmesinden sorumlu olan Toplumsal Cinsiyet Alt Komisyonu'nda yer alan Diaz, Geçiş Dönemi Adaleti Direktörü olarak Adalet ve Barış Kanunu gereğince özgürlüğü elinden alınmış eski paramiliter grup üyelerinin rehabilitasyonu için ülke genelinde uygulanan özel bir program geliştirmiş. Diaz, aynı zamanda silahlı çatışma döneminde cinsel şiddete maruz kalmış kadınların adalete erişimleri için özel bir stratejiye öncülük yapmaktadır. New York ve Bogota'daki Uluslararası Geçiş Dönemi Adaleti Merkezi'nde (ACTJ) beş yıl çalışan Diaz, ayrıca Toledo Uluslararası Barış Merkezi (CITPAX), Alman Uluslararası İşbirliği Ajansı (GIZ), Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ve Tarihsel Bellek Merkezi için danışmanlık yaptı.
(za/sd)
