Biber tarlasından eve uzanan sömürü çarkı!
SELMAN KELEŞ/ SERHAT WELAT DAĞDELEN
WAN (DİHA) - Westan'da biber tarlarında mevsimlik çalışan tarım işçisi kadınlar, gün doğumdan batımına kadar emek sömürüsüne maruz kalıyor. Bel ağrısı başta olmak üzere birçok rahatsızlığa rağmen çalışmak zorunda olan kadınlar, iş bitimin de de ev mesaisine başlıyorlar.
Wan'ın Westan (Gevaş) ilçe sınırları içinde bulunan biber tarlalarında işçi olarak çalışan kadınlar, gün doğumundan gün batımına kadar güvencesiz ve düşük ücretle sömürüye maruz kalıyor. Sabah saat 05.00 sıralarında Şax (Çatak), Elbax (Başkale) ve Payizava (Gürpınar) ilçelerinin yanı sıra Wan merkezden evlerinden minibüslerle alınan kadınlar, ardından tarlalara getiriliyor. Kahvaltı yapmadan işe koyulan kadınlar, 30 dereceyi bulan hava sıcaklığının altında 35 TL’ye çalıştırılıyor. Çocukların da içinde bulunduğu yaklaşık 50 kadın işçi, sadece yemek ve günde bir kez verilen kısa süreli çay molasında dinlenme fırsatı bulabiliyor.
Saatlerce eğilerek çalışmak zorunda bırakılan kadınlar da bel ağrısı rahatsızlığı baş gösterirken, dinlemeden saatlerce çalıştırılan kadınlar, iş sahibi tarafından denetlemek amacıyla çalışma saatleri boyunca tarlanın başında "çavuş" diye tabir edilen şahıs bekletiliyor. Çalışma süresince sık sık uyarılan kadınlar,
iş sahibinin emekleri üzerinden fahiş kâr elde ettiğini aktardı.
‘Emeğimiz sömürülüyor’
Gün doğumundan gün batımına kadar çalıştıklarını belirten işçi kadınlardan Ceylan Kurt, emeklerinin karşılığını alamadıklarını söyledi. Aynı zamanda güvencesiz çalıştırıldıklarını aktaran Kurt, "Güneş batana kadar sürekli eğilip çalışıyoruz. Zor bir iştir. Başka bir alternatifimiz olmadığı için bizde gelip tarlalarda çalışıyoruz. En çok da bu sıcaklar bizleri rahatsız ediyor. Özellikle öğle saatlerinde aşırı sıcaklar yüzünden fenalaşan arkadaşlarımız bile oluyor bazen" şeklinde yaşadıkları zorlukları anlattı.
Aşırı sıcaklardan ve sivrisineklerden korunmak için yüzlerini ve başlarını yazmayla bağlamak zorunda kaldıklarını belirten Rojin Sanur da, yaptıkları işin zorluklarını şu sözlerle anlattı: "Gün içerisinde o kadar zorluklar içinde çalışıyoruz ama emeğimizin karşılığını alamıyoruz. Gün içinde burada çok yoruluyoruz. Akşam eve gittiğimizde yine ev işlerini de yapıyoruz. Yaklaşık 1 ay boyunca tarlalarda çalışıyoruz. Güneşten korunmak için yüzümüzü kapatıyoruz fakat bu sefer de çok sıcak oluyor."
Okul harçlığını çıkartmak için çalışıyor
Okul harçlığını çıkartmak için çalışmak zorunda kaldığını ifade eden 16 yaşındaki Şeyda Ateş ise, batı metropollerine gitmek yerine burada çalıştığını kaydederek, akşama kadar güneşin altında çalıştıklarını söyledi. Her yerde emek sömürüsünün olduğunu aktaran Ateş, 12 saatlik emeklerinin karşılığının ise 35 TL olduğunu belirtti.
(pu)
