Antik kentte tarihe yolculuk
DERSIM (DİHA) - Dersim'in Sörek köyünde Milattan Önce yerleşim yeri olarak kullanılan yüzlerce mağaralı antik kent, görenleri büyülüyor. Define avcıları tarafından tahrip edilmesine rağmen ihtişamından bir şey yitirmeyen eski yerleşim yeri, ziyaretçilere tarihte yolculuk yaptırıyor.
Dersim'in Mêzgêr (Mazgirt) ilçesine bağlı Peri (Akpazar) Beldesi Sörek köyünde kanyon arasında patika yollarla ulaşılan antik kent tarihte yolculuğa çıkarıyor. Ermenice Çorsantsk yani "Dörtgeçit", Türk tarih kaynaklarında ise Çarsancak (Dört Sancak) olarak bilinen Milattan Önce yerleşim yeri olarak kullanılan ve tünellerle birbirine bağlanan bölgedeki mağaralar bakımsızlıktan kaderine terk edilmiş bir görünüm veriyor. Mağaralarda iç içe geçişlerle sağlanan 3 kat üste çıkan yollar ve kilometrelerce içeriye doğru giden birçok tünel bulunmakta. Bakımsızlık ve define avcılarının tahrip ettiği antik kentin bazı yerleri de zamanla toprakla kapandı.
Karşılıklı iki mahalleyi andıran ve yüzlerce mağaradan oluşan kentin bazı yerlerinde yüz yıllar öncesinden kalan ayak izleri göze çarpıyor. Kaya evlerin bulunduğu bölgeye tırmanırken ilk olarak Kız-Oğlan Mağarası olarak bilinen bölüm ile karşılaşılıyor. Oda oda inşa edilen bu mağaranın bitişiğinde ise Kırkayak denilen 3 katlı büyük mağara ile bulunuyor. Mağara içlerinde kayaların oyulması ile 3'üncü kata kadar çıkışların yapıldığı Kırkayak Mağarası'nda ise her katta bir balkon ve geniş odalar mevcut. Yine her katın hemen hemen 5-6 uzun tüneli bulunuyor. Yine Kırkayak'ta oyma ustalığının kullanıldığı küçük kapalı pencereler dikkat çekiyor.
Mağaraların bir bölümünde ise 5 küçük su deposu göze çarpıyor. Yapıların bulunduğu çoğu mağara ise üst bölme girişlerinin yine büyük bir titizlikle işlenmesine rastlanması ve kemer şeklinde yuvarlak olması eski kale ve yerleşim yerlerini andırmakta.
Daha önceleri mağara evlerin bulunduğu en yüksek tepede mevcut olan ve eski Bizans yapılarını işaret eden 3 büyük işaret kayasının olduğu söylenmekte. Yüksek bir yapıya sahip olan bu 3 büyük kaya içerisi ince kemerlerle çevrilmiş, ortasında ise 6 kollu eski bir amblem bulunuyor. Bu kayaların 3'ünün özelliği ise vadide bulunan Kral odası denilen mekanı işaret etmesi. Kraliyet amblemi olduğu düşünülen bu 3 kayadan 2'sinin zamanında defineciler tarafından alındığı söylenirken, yüksek kaya üzerindeki motifler ise varlığını günümüze kadar korudu.
Uzun yıllar boyunca define avcılarının hedefinde olan antik kentte birçok motif ve definenin çalındığı belirtiliyor. Kalıntılar arasında bulunan kırık küpler de bu bilgiyi doğruluyor. Yine köylüler tarafından bundan 80 yıl önce iki sokağı andıran mahallenin bulunduğu alanın sonundaki dere yatağında İndere Kilise'nin mevcut olduğu belirtiliyor. Ancak şu an eser kalmayan bu kilisedeki tarihi motiflerin de defineciler tarafından alındığı biliniyor.
(mc/fç/sd)
