Mêrdînli çifçiler: Çıkarılan borcu ancak tarlalarımızı satarak öderiz
UĞUR AKGÜL
MÊRDÎN (DÎHA) - Mêrdînli çiftçiler, DEDAŞ tarafından getirilmek istenen yeni elektrik denetim ve ücretlendirme sistemi nedeniyle zor durumda. Tarlalarını ekemeyecek duruma gelen çiftçiler, böyle giderse elektrik borçlarını ödeyebilmek için tarlalarını satmak zorunda kalacaklarını ifade etti. Öyle ki çiftçilerden bazıları, gelecek yıl tarlalarını ekmemeyi dahi düşünüyor.
Zaman zaman protestoları ile gündeme gelen Mêrdînli (Mardin) çiftçilerin başı son yıllarda Dicle Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi (DEDAŞ) ve kendilerine dönük olumsuz uygulamalar nedeniyle devletle dertte. Ektikleri ürünlerin düşük getiride olması nedeniyle yüksek meblağlarla gelen elektrik faturalarını ödeyemeyen çiftçiler iflasa sürüklenmekle yüz yüze. Buna rağmen DEDAŞ, bölgede su kaynaklarının olmamasından kaynaklı kazılan kuyulardan çıkardıkları su ile sulama yapan çiftçilerin kullandıkları elektrikte yeni bir ücretlendirme yapma niyetinde.
Bölgede 100 dönüm ekili arazisi olan bir çiftçinin bir mevsim boyunca elde ettiği gelir ortalama 20 bin TL iken, getirilmek istenen yeni ücretlendirme ile bir ekim sezonu boyunca kullanılacak elektriğin maliyeti 150 bin TL'ye kadar çıkması mümkün.
Bunu kabul etmeyen çiftçiler, DEDAŞ binalarını işgal etmenin yanı sıra tarihi İpekyolu ile birçok çevre yolunu saatlerce trafiğe kapatarak seslerini duyurmaya çalışsa da bir sonuç elde edemedi.
Yine sık sık yaşanan elektrik kesintileri yüzünden gün içinde bölgeye en fazla 5 saat elektrik veriliyor. Bu yüzden de birçok ekili tarım arazisi zarar görmüş durumda.
Uzaktan denetleme sistemini kabul etmeyen çiftçilerden bazılarına ise yüklü miktarlarda para cezası verildi. DEDAŞ, bölgedeki hemen hemen bütün köylerin elektriklerini kesme tehdidinde bulunarak çiftçileri yola getirme ısrarı sürdürürken, çiftçiler ise bu dayatmalar karşısında gelecek yıl arazilerini ekmemeyi dahi düşünür duruma geldi.
'Şartlarını kabul ettirmek için elektriğimizi kesiyorlar'
Qoser (Kızıltepe) ilçesine bağlı Hêşeryê (Dikmen) mahallesinde yıllardır çiftçilik yapan 69 yaşındaki Davut Çakar, DEDAŞ'ın kendilerine kabul ettirmek istediği uygulamalar yüzünden elektriklerinin şantaj olarak kesildiğini belirtti. Çakar, "DEDAŞ'ın şuan istediği uygulamalara göre 100 dönüm arazisi olan bir çiftçi 20 bin TL para kazanırken 150 bin TL elektrik borcu gelecek. Bu şekilde bir kaç kuruş para kazanmayı bir kenara bırakalım arazilerimizi satıp elektrik borcuna vermemiz gerekecek. Bunu nasıl kabul edelim?" diyerek tepki gösterdi.
'Çiftçiler ancak arazilerini satıp istenilen ücreti ödeyebilir'
DEDAŞ'ın çiftçinin kazandığı miktar üzerinden ücretlendirme yapması gerektiğini belirten Çakar, çiftçinin üretimi geçimini sağlamak, biraz para kazanmak için yaptığını, eğer zarar edecekse üretimi durduracaklarını belirtti.
Çakar, yıllık üretim gelirlerinin yüzde 10'luk bir kısmının elektrik ücreti olarak vermek istediklerini dile getiren, şunları söyledi: "DEDAŞ'ın istemlerine göre çiftçi arazisini satıp ancak o şekilde istenilen elektrik ücretini ödeyebilir. Şu anda bölgedeki çiftçilerin tamamı, var olan şartlar altında üretim yapamaz halde. Eğer böyle giderse bu durumdan bütün Türkiye zarar görecektir."
'Devlet bizi göçertmek istriyor'
Kentteki 2 milyon dönüm arazisinin ekilmemesi durumda Türkiye ekonomisinin büyük bir zarara uğrayacağını ifade eden Çakar, devletin bu tutumuyla halkı göçertmek istediğini kaydetti. Çakır, "Eğer böyle olursa çiftçiler üretim yapmaz. Üretim yapmazlarsa göçmek zorunda kalacaklar. Bir kazanım sağlamayı geçtik bir haftadır elektrik olmamasından kaynaklı, içecek, ihtiyaçlarımızı giderecek suyumuz yok" dedi.
'Yıllardır aynı yerdeler'
Yıllar önce ortaya atılan Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) ile Mezopotamya ovasına ilişkin projelere çıkartıldığını ancak hep aynı yerde olduklarını söyleyen Çakar, "Devlet ve DEDAŞ tarafından mağdur ediliyoruz" diyerek yaşadıkları soruna bir an önce bir çare bulunması istedi.
(dm/öç)