Esnaf da 'mevsimlik işçi' oldu
RIHA(DİHA) - Binlerce kişinin mevsimlik tarım işçisi olarak Türkiye illerine gittiği Riha'da, işçilerin arkalarında bıraktığı esnaf da iflasın eşiğine geldi. Dükkanına kilit vuran kimi esnaflar, binlerce yurttaş gibi mevsimlik işçi olarak Türkiye kentlerinin yollarını tuttu.
Riha'nın (Urfa) temel sorunlarından birisi olan mevsimlik tarım işçi göçünün sezonu başladı. Mayıs ayı ile birlikte binlerce yurttaş, Türkiye kentlerine patates, soğan, pamuk, fındık, kaysı işçisi olarak göç ediyor. Sonbaharın sonuna kadar kamyon kasalarındaki yolcularda yaşamlarını yitiren, çeşitli zorluklar yaşayan yurttaşlar, vardıkları kentlerin tarlalarında da tuvaletsiz, banyosuz, barakalar ya da çadırlarda yaşamaya mahkum oluyor. Yaşadıkları ağır koşullar ile ekonomik sebeplerden kaynaklı mücadele eden Rihalıları bekleyen bir tehlike ise ırkçıların saldırısı olarak karşılarına çıkıyor. Son baharın sonlarına kadar her türlü zorluğa katlanan mevsimlik tarım işçilerinin çocukları da hijyen koşullarının olmadığı tarlalarda çeşitli hastalıklara yakalanıyor. Çocuklar göç nedeniyle eğitim gördükleri okullarına ancak bir kaç ay gecikmeli başlayabiliyor. Kendileri tüm bu zorluklara katlanırken bıraktıkları mahallelerindeki esnaf ise onlarsız alış veriş yapamayıp dükkanına kilit vuruyor ya da onlarda bir başka kente tarım işçisi olarak göç etmek zorunda kalıyor.
'6 ay iş yok'
En fazla mevsimlik tarım işçisi barındıran Riha'nın merkez ilçesi Eyyübiye, neredeyse boşalıyor. Bu sebeple gelen göç zamanı ile iflas edeceklerini düşünmeye başlayan Eyyüp Peygamber (Hodri Meydan) Caddesi'ndeki esnaflardan biri olan Mahmut Şahin (30), 5'inci ayın ilk günlerinden itibaren işlerinin kesildiğini söyledi. Mevsimlik işçilerin göçe başladığını dile getiren Şahin, "11'inci aya kadar gelmezler. 6 ay boyunca işlerimiz yok denilecek kadar az. Bu aylarda işimiz yarı yarıya düşer hatta zarar ederiz. Buradaki kırsal kesimde yaşayan çiftçi kesim mahsullerini sattıktan sonra biraz işlerimiz açılıyor. Buradan giden esnaflarda oluyor. Aile nüfusu fazla ise burada tek bir ürün satmadan beklemektense, çocuklarını alıp diğer illere gidip toplu para kazanmayı düşünüyorlar" diyerek, esnafın mevsimlik işçi göçü yaşadığını belirtti.
'Geniş aileler gidiyor'
Bir diğer Eyyübiyeli esnaf Nuri Çiçek (60), mevsimlik tarım işçilerinin göç zamanında ilçede alışveriş yapan kimsenin kalmadığını söyleyerek, "5-6 ay bizi etkiliyor. Kazancımız zaten az ilçe boşalınca daha çok zarar ediyoruz. 4'de 1'ini ancak kazanıyoruz. 11'inci aya kadar kazancımız düşük. Ne yapalım başka çare yok. Mecbur olmasalar gitmezler. Gitmezse nasıl geçinecek? Gitmezse dükkanın kirasını nasıl ödeyecek? 20 milyar kira ödeyenler var. Kazanç olmayınca nasıl ödensin bu paralar? Aile nüfusu fazla olan mecbur gidiyor. Eğer ailesi kalabalıksa çalışan sayısı çok olduğundan iyi kazanç oluyor. Ama oralarda perişan oluyorlar" diye konuştu.
'5'te 1'e düştü'
Bazı günler siftah yapmadan kepenk kapattıklarını söyleyen Ozan Özsoy (27) ise, "Bu ay itibari ile işlerimiz düşmeye başlıyor. Bizim hitap ettiğimiz kesim belli. Onlarda gidince bizde siftah yapmadan kapatıyoruz dükkanları. Bir kazancımız yok hep düşüşteyiz. Eskiden 2 bin, 2 bin 500 kazancımız oluyordu. Ancak bu aydan itibaren aylık 500 TL kazanç oluyor" ifadesini kullandı.
(adö/mç/ns)
