Serhat'ta hak ihlali ve gözaltılar
HABER MERKEZİ (DİHA) - Serhat oy kullanma saatinde itibaren yoğun şekilde sandıklara giderken, birçok hak ihlaliyle karşılaştı. Bitlis ve Ardahan'da seçimleri izlemek isteyen uluslar arası heyet ise korucuların engellemelerine maruz kaldı. Van'ın Saray ilçesinde Belediye Eşbaşkanı A. Kadir Çalışkan, AKP'lilerin şikayeti üzerine gözaltına alındı.
BİTLİS
Seçim gözlemcisi olarak Bitlis'e gelen 20 kişilik uluslararası heyet, seçimleri yerinde izlemek için gruplar halinde Bitlis merkez ve ilçelerine gitti. Tatvan ve Ahlat ilçelerinde de seçimi takip etmek isteyen heyet, polis tarafından okul binalarına alınmadı.
Korucular sandık görevlisini darp etti
Bitlis merkeze bağlı Sılkam (Kavakdibi) köyünde resmi sandık görevlisi Behram İnan'ın sandık başına gitmesi korucular tarafından engellendi. İnan'ın yolunu kesen korucuların, "Biz burada HDP'lileri istemiyoruz, gidin buradan" diye tehdit ettikten sonra İnan'ı darp ettiği kaydedildi. İnan, koruculardan şikayetçi oldu.
AKP müşahidi kuralı ihlal etti
Bitlis merkezde kendini AKP müşahidi olarak tanıtan Cumhur Okuyucular'ın isminin farklı bir okulda olmasına rağmen Ahmet Eren İlköğretim Okulu'nda oy kullandığı ve bunun fark edilmesi üzerine oy kullandığı sandıktan bir oyun iptal edilme kararı çıkarıldığı öğrenildi. Yine aynı okulda İHD Bitlis Şubesi tarafından seçim gözlemcisi olarak görevlendirilen bir kişinin polis tarafından dışarı çıkarıldığı bildirildi.
HDP bina sorumlusu gözaltına alındı
Bitlis merkezde bulunan Hüsrevpaşa Ortaokul'unda HDP'nin bina sorumlusu olan Berçem Uzar adlı yurttaş "Kanuna muhafet" ettiği iddiasıyla gözaltına alındı. Uzar, Bitlis İl Emniyet Müdürlüğü'ne götürülürken, çok sayıda çevik kuvvet polisinin de okul bahçesinde konuşlandırıldığı görüldü.
Şirket çalışanların oy kullanmasına engel oldu
Öte yandan Bitlis merkezde bulunan Plus City çağrı merkezinde çalışanların oy kullanmak istediği ancak şirket yetkililerinin mesai saatlerini bahane ederek izin vermediği öğrenildi.
Muştakbaba İlköğretim Okulu'nda ise müşahitler gözaltına alınmak istendi.
Bitlis Yüzüncü Yıl Atatürk Ortaokulu'nda HDP'nin müşahidi Kenan Kandöre polisler tarafından "hakkında şikayet olduğu" gerekçesiyle ifadesi alınmak üzere Bitlis Emniyet Müdürlüğü'ne götürüldü.
Namlular okul bahçelerine çevrildi
Bitlis'in Norşin (Güroymak) ilçesine bağlı Kotni (Günkırı) ve Mişaxşin (Döğürmen) köylerinde asker ve korucular seçimlerin devam ettiği okul bahçelerine namlularını doğrulttu.
ARDAHAN
Ardahan'da da soğuk havaya rağmen halk sabahın erken saatlerinden itibaren oy kullanmak için şehir merkezi, ilçe ve köylerde bulunan okullarda sandık başına gitti. Ardahan'ın yüksek köylerinde kar yağışına rağmen halk erkenden köy okullarında sandık başlarına gitti. HDP Ardahan Milletvekili Taşkın Aktaş, 23 Şubat İlköğretim Okulu'nda, Pervin Tunbul ise Ardahan YİBO'da oyunu kullandı.
Pervin Tunbul, oylarını barışa ve insanlığa attıklarını belirterek, "Dünya Kobanê Günü'nü Kuzey Kürdistan'daki zaferle selamlamak istiyoruz" dedi.
'Muhtarlar ve sandık başkanları baskı yapıyor'
Ardahan'ın köylerinde özellikle muhtarlar ve AKP'nin atamış olduğu sandık başkanları ile baskıların yaratıldığını belirten HDP Ardahan İl Eşbaşkanı Ergün Koç ise, HDP'ye gönül vermiş halkların bu baskılara aldırmadan sandık başına gittiklerini söyledi.
Bir heyet daha engellendi
Öte yandan İsviçre'den Ardahan'a gözlemci olarak giden ve aralarında İsviçre Kanton Parlamentosu'ndan vekillerin de bulunduğu heyet, Polandik (Kayaaltı) köyünde korucu ve köy muhtarları tarafından engellendi.
YÜKSEKOVA
Özyönetim ilanı sonrası devlet güçlerinin aylarca terör estirdiği Hakkari'nin Gever (Yüksekova) ilçesinde yurttaşlar sabah saatlerinden itibaren sandıkların kurulduğu okullara akın etmeye başladı. Oy kullanma işlemi devam ederken ilçeye bağlı Bajirgeh (Esendere) belde girişi ile ilçeye bağlı Morê (Yılmaz), Helevis (Akocak), Kertinis (Akçalı) Gûlank (Çalımlı) köylerinde asker ve özel harekat timleri okul girişlerinde masa kurarak yaptığı GBT kontrolü sonrası yurttaşların içeriye girmesine izin verdi. İlçe merkezinde ise özellikle devlet güçlerinin saldırılarına maruz kalan Orman, Eski Kışla, Cumhuriyet ve Mezarlık mahalleleri sakinleri, büyük bir coşkuyla sandıklara gitti. Yaşlı kadınların tekerlikli sandalyeyle ve yürüyemez durumda olan kimi yurttaşların ise sedyeyle okullara getirildiği ilçede, Cumhuriyet, Süleyman Uğur Sıtkı ve Atatürk ilköğretim okullarında, silahlı ve uzun sakallı özel harekat timlerin okul binalarına girmesi kısa süreli tartışma ve gerginliğe neden oldu. Yine, ilçede bulunan Mala Gel (Halk Evi) yöneticileri de hazırladıkları yemekleri okullardaki sandık görevlileri, müşahit ve polislere ikram etti.
Katledilen çocuğun babasından 'barış' temennisi
Hamit Kesici İlköğretim Okulu'nda oy kullanan 16 Ekim günü özel harekat timleri tarafından plakasız Kobra tipi zırhlı araçtan açılan ateş sonucu
katledilen Diyar Ertaş'ın (17) babası Cengiz Ertaş, seçimlerin kalıcı barışa vesile olmasını dileyerek, "Bu oyumu barışa, özgürlüğe, tüm halkımıza ve Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan'ın özgürlüğü için kullanıyorum" dedi. 7 Haziran'da HDP'nin aldığı seçim başarısını hazmedemeyen güçlerin ülkeyi yeni bir seçime sürüklediklerini anımsatan baba Ertaş, "Yeni seçim süreci ile beraber ise ülkeyi bir savaş sürecine soktular. Umuyuroz ki bu seçim yine Kürt halkının başarısı, ülkenin barışı için vesile olur" ifadesinde bulundu.
Aksu'nun ailesi: Eninde sonunda barış kazanacak
Suruç katliamında katledilen İngilizce Öğretmeni Süleyman Aksu'nun (27) babası Ramazan Aksu ise, bedeninde bir damla kan kaldıkça oğlunun onurlu mücadelesini sürdüreceğini ifade ederek, "Cumhurbaşkanı'nın başlattığı savaşa karşı, oyumu barışa veriyorum" diye konuştu. Aksu'nun annesi Kudret Aksu da, oğlunu katleden güçleri kınayarak başladığı konuşmasında, "Ne kadar katletseler de, biz şehidimizleyiz, çocuklarımızlayız ve davamızlayız" ifadelerini kullandı. Aksu'nun kız kardeşi Besna Aksu ise 7 Haziran seçimlerinde olduğu gibi Erdoğan'ı yine başkan yaptırmayacaklarını kaydederek, "Suruç, Ankara ve Gever'de gençlerimizi katlettiler. Ama buradayız ve inadına barış diyoruz. Eninde sonunda barış kazanacak" şeklinde konuştu.
HDP Hakkari Milletvekili Adayı Abdullah Zeydan da devlet güçlerinin saldırılarına maruz kalan Orman Mahallesi sakinlerine destek vermek amacıyla oyunu Cumhuriyet İlköğretim Okulu'nda kullandığını belirterek, seçimlerin ülke barışına vesile olmasını istedi. Öte yandan, Gülsima Yıldız (26), ise başkasının yerine oy kullandığı iddiasıyla özel harekat timleri tarafından gözaltına alındı. Gözaltına alınan Yıldız, İlçe Emniyet Müdürlüğü'ne götürüldü.
Derecik'te AKP'li başkandan provokasyon
Oy kullanma işleminin sürdüğü Şemdinli'ye bağlı Rûbarok (Derecik) Beldesi'ndeki Derecik İMKB Lisesi'nde bulunan AKP'li belediye başkanının HDP'li gözlemci ve yöneticilere hakaretlerde bulunduğu öğrenildi. Yine, beldede aile reislerinin de toplu oy kullandığı ve kadınların oy kullanmalarına izin vermedikleri belirtildi.
VARTO
14 Ağustos tarihinde özyönetim ilan edilen Muş'un Varto ilçesinde, halk iradelerinin sandıklara yansıması için sandık başlarına akın etti. 15-16-17 Ağustos tarihleri arasında şiddetli çatışmaların yaşandığı Varto'da çatışmalarda 4 yurttaş yaşamını yitirmiş çok sayıda yurttaş yaralanmış ve onlarca işyeri ile ev kullanılamaz hale gelmişti.
Sıkıyönetim altında oy kullanıldı
Özyönetim ilanı ardından yaşanan çatışmalar sonrası adeta sıkıyönetim ilan edildiği ilçede seçmenler, oylarını kullanmak üzere sabah erken saatlerde sandık başlarına gitmeye başladı. İlçe merkezi ve köylerde seçimler halkın yoğun katılımı ile devam ederken, Varto'ya bağlı Qereméş (Karameşe) köyünde ise oy kullanılan sınıfların kapısında askerlerin beklemesi üzerine gerginlik yaşandı. Askerler ve HDP müşahitleri arasında kısa bir süre yaşanan tartışma ardından seçmenler oylarını kullanmaya devam etti.
Gümgüm Mahallesi ve Reqasa (İçmeler) Köyü'ndeki polis ve askerler ise sandık başkanlarına haklarında arama kararı bulunan yurttaşların listelerini vererek, "Bu kişiler oy kullanmaya geldiklerinde bizlere söyleyin" dedikleri iddia edildi. Sandık başkanları ise, asker ve polislerin bu isteklerine reddederek geri çevirdiği belirtildi.
Gümgüm Mahallesi'nde oyunu kullanmak üzere gelen seçmenlerden Naime Özen, "İlçemizde halkın yoğun ilgisi ile bir seçim daha yaşanıyor. İlçemizde özyönetim ilanı ardından devlet burada halka her türlü baskı ve zulmü uyguladı. Bizler de zulme karşı bugün barış, özgürlük ve adalet için irademizi ortaya koyacağız" dedi.
Perver Birsin ise "Oylarımızı kullandıktan sonra korumak için okulların önlerinde bekliyoruz ve oylarımıza sahip çıkacağız" dedi.
Halime Coşkun da "Özelikle ilçemizde özyönetim ilanı ardından devlet güçleri burada halkımıza karşı her türlü şiddeti ve baskıyı yaptı. Bizler de devletin baskısı karşısında barış, özgürlük ve adaletten yana irademizi beyan ettik ve sandıkların korunması için bekliyoruz" diye konuştu.
SARAY
Van'ın Saray ilçesinde sabah saatlerinde Ahmet Nacar Lisesi'nde bulunan HDP'liler ve AKP'liler arasında bilinmeyen sebepten tartışma yaşandığı ve tartışmanın Cemil Bilmez ve AKP müşahidi M.Vahap Bakır arasında fiziksel şiddete dönüştüğü belirtildi. AKP müşahidi M.Vahap Bakır, HDP İlçe Eşbaşkanı Şahabettin Bilmez hakkında şikayette bulundu. Bunun üzerinde ilçe emniyet binasında Bilmez'in ifadesi alındıktan sonra serbest bırakıldı.
Belediye Eşbaşkanı gözaltına alındı
HDP'nin itiraz komisyonunda bulunan Saray Belediyesi Eşbaşkanı A.Kadir Çalışkan, Saray'a bağlı Beyarslan ve Kurucan mahallelerinde sandık ziyaretinde bulunurken AKP tarafından müşahit olarak Adana, Bursa ve Konya gibi illerden gönderilen kişilerin kimliklerini görmek istemesinin ardından sandık kurulu üyelerince jandarmaya şikayet edildi ve bunun üzerine Saray Belediyesi Eşbaşkanı A.Kadir Çalışkan Jandarmada verdiği ifadenin ardından serbest bırakıldı.
Bunun ardından ilçeyi ziyaret eden HDP Van Milletvekili Remzi Özgökçe , okul ziyaretleri sırasında ilçe merkezindeki tüm okullarda polisler , zırhlı araçlar ve silahlarla beklediklerini gördü. Özgökçe polislere bina içerisine ve bina yakınında bulunmalarının yasal olmadığını belirterek seçmenlere psikolojik baskı uyguladıklarını belirtti.
ERCİŞ
Van'ın Erciş ilçesinde seçimin başlamasıyla hak ihlalleri de başladı. HDP'nin en çok oy aldığı mahallelere polis ve asker baskısı daha fazla yaşanıyor. Yeşilova mahallesi NATO yolu üzerinde bulunan Hüsnü Özyeğin İlkokulu'na yönelen polis çok sayıda çevik kuvvet ve TOMA ile halkı abluka altına aldı. Sık sık geçen zırhlı araçlar okulun önünden her geçişlerinde korna çaliyor. Hevirzong Mahallesi'nde ise askerin oy kullanan halktan zorla imza aldığı belirtildi.
Haydar Bey Mahallesi'nde ise Murathan Ergin adlı HDP müşahidi cebinde pusula olduğu iddiasıyla zorla gözaltına alındı.
Öte yandan Geliyê Zilan bölgesindeki mahallelerdeki oyların korucu olarak bilinen Çakırbey Mahallesi'nde toplanarak, askeri konvoy eşliğinde İlçe Adliyesi'ne getirileceği ileri sürüldü.
(ekip/gc/pu)
