DİHA - Dicle Haber Ajansı

ÇAĞDAŞ KAPLAN/YASİN KOBULAN

HABER MERKEZİ (DİHA) - Yargıda 2013 yılı bol cezalı, bol tartışmalı, bol operasyonlu. bol 'adalet'siz geçti. Yolsuzluk ve rüşvet operasyonu ile birlikte Gülen Cemaati ve AKP çatışmasının yargı üzerinde devam etmesi, "paralel yargıyı" daha görünür kıldı. Kürt siyasetçilere, gazeteciler, avukatlara açılan davaların 2013 yılında devam eden yargılamaları birçok hukuksuzluğa sahne oldu. Ağır Ceza Mahkemeleri adeta ceza olup yağdı. Gezi direnişinin ardından hazırlanan iddianamelerde birçok skandala imza atıldı. Anayasa Mahkemesi'nin BDP'li milletvekillerinin tahliye edilmemesi ise hukukta çifte standardın nasıl işlediğini gözler önüne serdi.

İstanbul'da devam eden KCK davaları hızlandırıldı

İstanbul'da 2011 yılında BDP'li siyasetçilere, Kürt özgür basın kurumlarına, PKK Lideri Abdullah Öcalan'ın avukatlarına yönelik KCK adı altında yürütülen operasyonlarda tutuklanan yüzlerce kişinin yargılamaları 2013 yılında devam etti.

Bir önceki yıl anadilde savunma krizinin yaşandığı davalarda bu yıl anadilde savunma şimdilik aşılmış görünse de yargılamalarda tutsakların savunmalarına sınır getirilmesi, hukuksuz olarak yürütülen delil ikameleri ve tutsaklar hakkında verilen tutukluluk halinin devamı kararlarında gösterilen "gerekçesiz" gerekçeler büyük bir hukuksuzluk olarak yargı tarihine geçti.

İstanbul 15. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen 205 Kürt siyasetçinin yargılandığı "KCK" İstanbul ana davası ve 46 gazetecinin yargılandığı "KCK Basın Komitesi" davasının, yargılananlar hakkındaki delil ikameleri hukuksuz bir şekilde yürütülerek ve art arda duruşma tarihleri verilerek hızlandırılması dikkat çekti.

46 gazetecinin yargılandığı davanın son duruşmasında delil ikamesi hakkında söz almak isteyen tutsak gazetecilerin savunmaları is mahkeme kararı ile 10 dakikayla sınırlandırıldı.

PKK Lideri Öcalan'ın avukatlarının yargılandığı 50 sanıklı "KCK Önderlik Komitesi" davasında da İstanbul 16. Ağır Ceza Mahkemesi heyetinin iddianameyi esas hakkındaki mütalaasını hazırlaması için savcıya göndermesi ise "dava bir an önce bitirilerek tutsak avukatlara ceza yağdırılmaya çalışılıyor" yorumlarına sebep oldu.

2013 yılında İstanbul'da devam eden ve toplam 301 kişinin yargılandığı 3 KCK davasında hala aralarında gazetecilerin, avukatların, kadınların, gençlerin, BDP'li siyasetçilerin bulunduğu 114 kişi tutuklu.

Nezir Tekçi davasında AHİM kararı

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Türkiye'yi bir gözaltında kayıp davasında daha mahkum etti. Hakkâri'nin Yüksekova ilçesine bağlı Aşağı Ölçek (Yekmal) köyünde çobanlık yaparken Bolu Dağ Komando Taburu 5. Bölüğü'ne bağlı askerler tarafından 26 Nisan 1995 tarihinde bir grup köylü ile birlikte gözaltına alındıktan sonra kendisinden bir daha haber alınamayan; ancak tanıkların anlatımlarına göre, önce kurşuna dizilerek katledilen, ardından mayın bağlanarak parçalanan Nezir Tekçi davasında AİHM, Türkiye'yi 66 bin 150 Euro tazminata mahkûm etti. Eskişehir 1. Ağır Ceza Mahkemesi'nde Tekçi'nin öldürülmesine ilişkin görülen davada ise mahkeme heyetinin AHİM kararından dahi habersiz olduğu ortaya çıktı.

Faili meçhul soruşturmasında eski Başbakan Tansu Çiller'e takipsizlik kararı

Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı, 90'lı yıllarda yaşanan faili meçhul cinayetlere ilişkin Mehmet Ağar, özel harekat polisleri ve "Yeşil" kod adlı Mahmut Yıldırım'ın da aralarında olduğu 19 kişi hakkında hazırladığı iddianameyi Ankara 13. Ağır Ceza Mahkemesine gönderdi. Soruşturma kapsamında eski Başbakanlar Tansu Çiller, Mesut Yılmaz ve Genelkurmay eski Başkanı Doğan Güreş'in de arasında bulunduğu bazı kişiler hakkında ise ek takipsizlik kararı verildi.

Faili meçhul davasında 'Devletin silahlarıyla cinayetler işlendi' itirafı

Altındağ Nüfus Müdürü Abdulmecit Baskın'ı öldürdükleri iddiasıyla aralarında eski İçişleri Bakanı Mehmet Ağar, dönemin Özel Harekât Daire Başkanvekili İbrahim Şahin, eski MİT yöneticisi, emekli Yarbay Korkut Eken ile Ayhan Çarkın'ın da bulunduğu 12 kişinin ağırlaştırılmış müebbet cezası ile yargılandığı davada eski özel harekatçı Ayhan Çarkın bölgede devletin silahları ile Kürt halkına karşı katliamlar işlendiğini itiraf etti.

Dink cinayeti davası yeniden başladı

İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi'nin "örgüt yok" dediği Dink cinayeti davası, Yargıtay 9. Ceza Dairesi'nin sanıkların "silahlı örgüt" değil "suç işlemek amacıyla oluşturulan örgüt" üyesi olduklarını karara bağlamasının ardından yeniden görülmeye başlandı. Dink cinayeti sanıklarından Erhan Tuncel tutuklandı. Tuncel mahkemede yaptığı savunmasında cinayet işlendiği dönemde İstihbarat Daire Başkan olanı Ramazan Akyürek'i suçlu olarak işaret ederken, AKP ve cemaatin cinayetle ilgisinin olmadığını savundu. Dink'in ailesi ise yeniden yargılamaya yargılamadan adalet beklentileri kalmadığı için katılmıyor.

ÇHD'li avukatların yargılaması başladı

2013'ün ilk günlerinde "DHKP-C" ye yönelik olduğu iddia edilen operasyonda gözaltına alınan ve haklarında dava açılan 9'u tutuklu 22 ÇHD'li avukatın yargılandığı davanın ilk duruşması Aralık ayında görülebildi. Aralarında ÇHD Genel Başkanı Selçuk Kozağaçlı ve ÇHD İstanbul Şube Başkanı Taylan Tanay'ın da tutuklu bulunduğu avukatları savunmak için bine yakın avukat duruşmaya katıldı. Duruşmada savunma yapan ÇHD Genel Başkanı Selçuk Kozağaçlı, davaya savunması ile damga vurdu. Kozağaçlı "Halkın avukatlarını yıldıramayacaksınız" dedi.

Ergenekon'da sanıklara ceza

66'sı tutuklu 275 sanıklı Ergenekon davası sonuçlandı. 5 yıl süren davada çok sayıda sanık hakkında ağırlaştırılmış müebbet ile çeşitli rakamlarda hapis cezaları verildi. Açıklanan kararlarda firari sanıklar Bedrettin Dalan ve Turan Çömez'in dosyalarının ayrılmasına karar verilirken, soruşturma ve mahkeme sürecinde hayatını kaybeden sanıklarla ilgili davalar da düştü. 21 kişi beraat ederken, tutuklu bulunan 17 kişinin tahliyesine, tutuksuz yargılanan 11 kişinin ise tutuklamasına kararı verildi. Eski Genelkurmay Başkanı emekli Orgeneral İlker Başbuğ, Eski Jandarma Komutanı Başkanı emekli Orgenaral Şener Eruygur, Eski Birinci Ordu Komutanı emekli Orgeneral Hurşit Tolon gibi isimler kararda müebbet hapis cezasına çarptırıldı.

Yargıtay Balyoz kararını açıkladı

"Balyoz Darbe Planı" kapsamında İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen davada 325 kişi hakkında verilen cezaya ilişkin Yargıtay'a yapılan itirazın ardından Yargıtay 9. Dairesi kararını açıkladı. Yargıtay 9. Ceza Dairesi, 361 sanıktan 237'sinin kararını onarken, hakkında mahkûmiyet kararı verilen 63 sanığın eylemlerinin "suç için anlaşma suçu" kapsamında kalması nedeniyle bu kişiler hakkındaki kararı bozdu. Yargıtay kararında, hükmün "darbeye eksik teşebbüs"ten değil, "örgüt üyeliği"nden verilmesi gerektiği belirtildi. Yargıtay, 34 kişinin beraat kararını onarken, 24 sanık hakkında verilen mahkûmiyet kararını da bozdu. Yargıtay, Balyoz kararlarını oy birliğiyle aldı. Yargıtay, eski 1. Ordu Komutanı emekli Orgeneral Çetin Doğan, eski Hava Kuvvetleri Komutanı emekli Orgeneral Halil İbrahim Fırtına ve eski Deniz Kuvvetleri Komutanı emekli Oramiral Özden Örnek'in 20 yıllık hapis cezasını onadı. Eski 1. Ordu Komutanı emekli Orgeneral Ergin Saygun, eski Harp Akademileri Komutanı Orgeneral Bilgin Balanlı, eski MGK Genel Sekreteri emekli Orgeneral Şükrü Sarıışık, Adana 6. Kolordu Komutanı emekli Korgeneral Nejat Bek, eski MGK Genel Sekreteri emekli Orgeneral Şükrü Sarıışık ve Mehmetçik Vakfı İstanbul Temsilcisi emekli Tuğgeneral Süha Tanyeri ve MHP Milletvekili Korgeneral Engin Alan'ın 18 yıllık hapis cezası da onandı.

Sosyalistlere ve gazetecilere 'Gaye davası'nda ceza yağdı

Aralarında Atılım Gazetesi Yayın Koordinatörü Sedat Şenoğlu, Atılım Gazetesi yazarları Bayram Namaz, Arif Çelebi, Özgür Radyo eski Yayın Koordinatörü Füsun Erdoğan'ın da bulunduğu 9'u tutuklu 24 sosyalistin 7 yıldır "MLKP üyeliği ve yöneticiliği" iddiasıyla yargılandıkları ve 7 yıl süren yargılamada karar çıktı. 8 kişiye müebbet hapis cezası ve toplamda 3 bin yıla yakın cezanın verildiği kararda sosyalistlere ve gazetecilere ceza yağdırılarak basın ve ifade özgürlüğüne ağır bir darbe daha bulundu. Kamuoyunda kararının tartışılması üzerine açıklama yapan İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, verilen cezaların "basın özgürlüğünün kullanılmasından" dolayı verilmediği ileri sürüldü.

28 Şubat Davası'nda tutuklu sanık kalmadı

Ankara 13. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen 28 Şubat davasının 19 Aralık'ta görülen duruşmasında Org. Çevik Bir, emekli Org. Çetin Doğan, emekli Tümgeneral Erol Özkasnak, emekli Tümgeneral Kenan Deniz ve Emekli Tuğgeneral İdris Koralp'in adli kontrol şartıyla tahliye edildi. Tahliyelerle birlikte 28 Şubat davasında tutuklu sanık kalmadı.

Gezi direnişinde tutuklananlar hakkında en ufak ayrıntı delil oldu

Türkiye'yi sarsan Gezi direnişinin ardından başlayan tutuklama furyasının hedefi olan birçok yurttaş hakkında hazırlanan iddianamelerde skandala imza atılırken, Gezi direnişinde polis müdahaleleri sonucunda yaşamını yitirenlerin failleri hakkında açılan davalarda ise adeta yargı failleri yargılayan değil koruyan bir tavırla hareket etti. Eskişehir'de Gezi direnişi sırasında darp edilerek katledilen Ali İsmail Korkmaz'ın Eskişehir 2'inci Ağır Ceza Mahkemesi'nde 20 Kasım'da görülmesi planlanan davanın ilk duruşmasının Adalet Bakanlığı Ceza İşleri Genel Müdürlüğü'nün hazırladığı rapor doğrultusunda "güvenlik" gerekçesiyle Kayseri Ağır Ceza Mahkemesine alınması yargı alanında gerçekleşen dikkat çeken ayrıntılardan biri oldu.

Ankara'daki Gezi direnişi sırasında bir polisin kurşunuyla öldürülen Ethem Sarısülük'ün davasında ise bir ilk yaşandı. "Gizli tanık"lara sahne olmaya alışık Türkiye mahkemeleri, bu sene bir ilki yaşayarak "gizli sanık" kavramını Türk yargı tarihine geçirdi. Sarısülük'ü öldürmekle yargılanan polis, mahkemeye peruk, takma bıyık ve gözlükle katılarak "gizli sanık" oldu.

Kartal'daki Anadolu Adliyesi'nde görülen ve Gezi direnişi sırasında Ataşehir'deki 1 Mayıs Mahallesi'nde gerçekleşen eylem sırasında araba çarpması ile yaşamını yitiren Mehmet Ayvalıtaş'ın duruşması ise, duruşma salonunda silahlı polislerin bulunması ve duruşmanın kilitli kapılar arkasında görülmesi ile pek çok uluslararası hukuk kuralının çiğnendiği bir dava oldu.

Yargı polis şiddeti ile yaşamını yitirenlerin failleri hakkında böylesi bir tutum takınan yargı Gezi direnişçileri hakkında başlatılan soruşturmalarda yargılanan direnişçiler hakkında en ufak ayrıntıyı dahi "gözden kaçırmayarak" delil olarak dosyalara sundu. Kırmızı fular, deniz gözlüğü, sirke, Talcid, polisin yoğun gazlı müdahalesinden kaynaklı yurttaşların taşımak zorunda kaldıkları gaz maskeleri soruşturmalarda "örgüt üyeliğine" delil olarak sunuldu.

Yolsuzluk ve rüşvet operasyonu, 'Paralel yargı'

AKP ile Gülen cemaati arasında dershanelerin kapatılması projesi üzerinden başlayan tartışma İstanbul merkezli olarak 17 Aralık günü başlatılan yolsuzluk ve rüşvet operasyonu ile iyice ateşlendi ve tarafların birbiri ile hem yargı hem de emniyet merkezli başlattıkları çatışmaya dönüştü. Operasyon kapsamında bakan çocuklarının da aralarında bulunduğu 24 kişi tutuklandı. Operasyonun düğmesine bir dönem Ergenekon davasında "Özel Yetkili Savcı" olarak görev yapmasının ardından özel yetkileri alınarak İstanbul Cumhuriyet Başsavcı Vekilliği'ne getirilen Zekeriya Öz'ün basması dikkat çekerken operasyon henüz devam ederken hükümet tarafından yapıldığı düşünülen bir hamle ile soruşturmaya HSYK tarafından iki savcı daha atandı.

Hemen ardından ise ikinci bir şok müdahale daha geldi. Soruşturmaya ek Savcıların koordinasyonunu yürüten Başsavcıvekili Zekeriya Öz dosyadan alınarak dosyaya Başsavcı Turan Çolakkadı'nın koordinasyonuna verildi. Bu gelişmenin üzerine İstanbul Cumhuriyet Başsavcı vekili Zekeriya Öz, gözaltına alınanlara emniyet sorgularında sorulacak soruların değiştirilmemesi için İstanbul Emniyeti'ne gelerek sorulacak sorular listesini tutanak altına aldığı iddia edildi. Hükümet -Gülen Cemaati çatışmasında yargıda yapılan bu hamleler ve soruşturma daha önce KCK operasyonlarında polis ile işbirliği içerisinde operasyonları yürüten ve MİT krizinde de görünen "paralel yargının" gözler önüne serilmesine sebep oldu.

2013: Bölgede çifte standart ve Kürtler için 'adalet' yine yok

Türkiye adliyelerinde durum buyken bölgede devam eden KCK yargılamaları ve JİTEM, Musa Anter Cinayeti gibi davalarda da çifte standart gözler önüne serildi. Faili meçhuller, gözaltında kayıplar gibi çatışmalı süreçlerde en ağır insanlık suçlarını işleyen kamu görevlileri yargı eliyle korunurken, konu Kürtler olunca bin yılları bulan cezalar yağdırıldı.
İşte bölgede yargının icraatlarının kronolojik sıralaması:

Ocak'ta 98 belediye başkanı beraat etti

* Şırnak Milletvekili Faysal Sarıyıldız'ın da aralarında bulunduğu 41'i tutuklu 55 Kürt siyasetçinin yargılandığı davanın karar duruşmasında, raporlu olduğu için duruşmaya katılmayan Sarıyıldız'ın da aralarında olduğu 12 kişinin dosyalarının ayrılmasına karar verilirken, 40 kişiye ise "örgüt üyeliği ve "patlayıcı madde bulundurmaktan" 6 yıl 3 ay ile 17 yıl arasında değişen hapis cezaları verildi.

* Türkiye yargı sisteminde skandal bir karar daha ortaya çıktı. Erzurum'da ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılan 1992 doğumlu Rıdvan Sayak'ın yaşı 4 yıl büyütülerek müebbet hapis cezası verildi.

* Zirve Yayınevi duruşmasında ek iddianamede olayın bir numaralı şüphelisi olarak gösterilen emekli Orgeneral Hurşit Tolon ile birlikte 4 kişiye tutuklanma kararı çıktı.

* Elazığ'da geçen yıl düzenlenen Newroz kutlamasına katılan ve aralarında BDP Elazığ İl Eş Başkanı Turan Çelik'in de bulunduğu 10 kişiye, 10 ile 18'er ay arasında değişen hapis cezası verildi.

* PKK Lideri Abdullah Öcalan'ın cezaevi koşullarının düzeltilmesi için açıklama yapan 98 belediye başkanı ile 8 il genel meclis başkanı hakkında 20 yıla kadar hapis istemi ile açılan davanın duruşmasında herkese beraat kararı çıktı.

Şubat ayında lise öğrencisine benzerlikte ağır müebbet

* Malatya'da görülen Zirve Yayınevi davasında soruşturmayı yürüten savcılığın hazırladığı raporda, Zirve Yayınevi cinayetlerini planlayan güçlerin, 1978 yılında da dönemin Malatya Belediye Başkanı Hamit Fendoğlu'ya da darbeye zemin hazırlamak amacıyla bombalı suikastı düzenleyenler olduğu iddia edildi.

* Bingöl'de 2011'de polis aracının taranmasıyla ilgisi olmayan, ancak hakkında dava açılan 18 yaşındaki dershane öğrencisi Gülsüm Koç'a, "Devletin birliği ve ülke bütünlüğünü bozmak" ve "Adam öldürmeye teşebbüs etmek" iddiasıyla 62 yıl hapis cezası verildi.

* Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen ve 28 Kürt siyasetçinin aralarında olduğu Urfa "KCK" davasında karar açıklandı. 22 kişiye 148 yıl 9 ay ceza verildi.

Mart'ta Kürtlere ceza yağdı

* Yaralı olarak yakalanan HPG'li Ersan Nazlier'e, 82 yıl hapis cezası verildi.

* Şırnak il ve ilçelerinde 2012 tarihinde "KCK" adı altında gerçekleşen operasyon sonrasında haklarında dava açılan 20 kişi için Diyarbakır 4. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülen davada sanıklara 3 yıl ile 14 yıl arasında değişen hapis cezası verildi.

* Diyarbakır 6. Ağır Ceza Mahkemesi, KDP istihbarat teşkilatı Parastin'e sınırda konuşlanan askeri ve yerleşim yerlerinin krokileri hakkında istihbarat verdikleri iddiasıyla 2008'de tutuklanan 2'si korucu 3 kişiye müebbet hapis cezası verdi.

* Dağlıca ve Aktütün karakollarına yönelik olarak HPG'liler tarafından gerçekleştirilen saldırılara katıldığı iddiasıyla yargılanan ve kendisine yöneltilen suçlamaları kabul etmeyen Federal Kürdistan Bölgesi yurttaşlarından Bawer Barzan'a 32 kez müebbet ve 644 yıl hapis cezası verildi.

Mayıs'ta öğrencilere 109 yıl

* Sivas'ta "KCK" adı altında gerçekleştirilen operasyon sonucu 8'i tutuklu 13 öğrencinin yargılandığı davanın karar duruşması görüldü. Duruşmada, 13 öğrenciye toplam 109 yıl 6 ay hapis cezası verildi.

* Kayseri eski Alay Komutanı ve JİTEM Grup Komutanı Albay Cemal Temizöz ile korucubaşı Kamil Atak'ın da aralarında bulunduğu 7 kişi hakkında 52 faili meçhul cinayetle ilgili açılan davanın 41'inci duruşması görülmeye başlandı. Duruşmayı Akil İnsanlar Komisyonu heyeti de izledi.

* Güroymak'a (Norşên) bağlı Aşağı Kolbaşı köyünde Uğur Demirçin (20) isimli genci öldürdüğü gerekçesiyle tutuklanan köy korucusu Zafer Urut'a "Kasten adam öldürmek" suçundan 22 yıl 2 ay hapis cezası verildi.

* Yüzde 43 zihinsel engelli ve bülloz lezyonları hastası 19 yaşındaki Şeyhdavut Başkan'a "Tehlikeli madde bulundurmak" iddiasıyla 16 yıl 11 ay hapis ve 13 bin 880 TL adli para cezası verildi.

Haziran Roboski'yı kapatmak için hamle!

* Malatya 3. Ağır Ceza Mahkemesi, çoğu öğrenci 34 kişi hakkında açılan 5 ayrı davada kararını açıkladı. "Örgüt üyesi olmak" ve "örgüt propagandası yapmak" iddiasıyla 34 kişiye ayrı ayrı 6 ve 13.5 yıl arasında değişen hapis cezaları verdi.

* Şırnak'ın Uludere ilçesine bağlı Roboski köyünde 28 Aralık 2011 tarihinde Türk savaş uçakları tarafından çoğu çocuk 34 kişinin sınır ticareti yaptıkları sırada bombalanması sonucu katledilmesine ilişkin Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yürütülen soruşturmada görevsizlik kararı verildi. Başsavcılık, soruşturma dosyasını Genelkurmay Askeri Savcılığı'na gönderdi. Soruşturma gizlilik kararı çerçevesinde yürütülürken şu ana karar her hangi bir gelişme şanmış değil.

*"KCK" Eruh davasında 9 kişiye toplam, 105 yıl 8 ay hapis ve 74 bin TL para cezası verildi.

* Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı, 21 yıl önce yazar Musa Anter'in katledilmesi olayıyla ilgili yürüttüğü soruşturmayı tamamlayarak iddianameyi hazırladı.

Roj TV'nin lisansı iptal edildi

* Kopenhag Eyalet Mahkemesi'nde görülen davada, Mezopotamya Brodcasting'e ait MMC, Nuçe TV ve ROJ TV'nin yayın lisansları iptal edildi. Şirketlere 5 milyon Danimarka Kronu da para cezası verildi.

*Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı'nca 1992 yılında öldürülen Kürt yazar Musa Anter cinayetine ilişkin hazırlanan iddianame 7'inci Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi. İddianamede JİTEM "suç örgütü" eski İlçe Jandarma Komutanlığı'nın bulunduğu İçkale'deki Saraykapı "JİTEM karargahı" olarak tanımlandı.

* Erzurum 4'üncü Ağır Ceza Mahkemesi, 2011'de Hınıs İlçe Emniyet Müdürlüğü'ne bombalı ve silahlı saldırıda bulundukları iddia edilen Mazlum Alan'a 77 yıl hapis ve 18 bin TL para cezası verdi.

* Yargıtay, Siirt Gazi İlköğretim Okulu emekli Müdür Yardımcısı Fahrettin Kuzu'ya, 2'si kardeş 4 çocuğa cinsel istismarda bulunmak suçundan verilen 46 yıl 8 ay hapis cezasını onadı.

* Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 10 kişinin öldüğü yüzlerce kişinin yaralandığı 2006 yılındaki Diyarbakır olaylarında, polisin gösteriye müdahalesi sonucu yüzüne isabet eden gaz fişeğiyle yaralanan Abdullah Yaşa davasında Türkiye'yi mahkum etti. İHD tarafından AİHM'e taşınan davanın kararında, polisin toplumsal olaylarda biber gazı kullanımıyla ilgili Türk yasal mevzuatının Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'yle uyumlu olmadığına hükmedilerek, Türkiye 20 bin Euro cezaya çarptırıldı.

* Diyarbakır 6. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görülmekte olan JİTEM davasında ilginç bir ara karar çıktı. Mahkeme, yargılanan 16 sanık arasında bulunan ve yaşayıp yaşamadığı tartışmaları süren "Yeşil" kod adlı Mahmut Yıldırım'ın bulunması için mevcut girişimlerin sonuçsuz kalması halinde gazeteye ilan vermeyi kararlaştırdı.

* Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı, Roboski'de 34 yurttaşın katledilmesine ilişkin yürüttüğü soruşturma sonucunda verdiği yetkisizlik kararına ilişkin avukatların yaptığı itiraz başvurusunu ikinci kez reddetti.

Ağustos'ta Ape Musa'nın katilleri yargı önünde

* 1992 yılında öldürülen Kürt yazar Musa Anter cinayetinin ikinci duruşması Diyarbakır 7. Ağır Ceza Mahkemesi'nde görüldü. Duruşma sonunda verilen ara kararda, tutuklu sanık Hamit Yıldırım'ın bir sonraki duruşma bizzat hazır edilmesi, tutuksuz Savaş Gevrekçi'nin yaşı ve hastalığı göz önünde bulundurularak tutukluluk talebinin reddi ve bir sonraki mahkeme zorla getirilmesine karar verildi.

* BDP Kars Milletvekili Mülkiye Birtane, 14 Ağustos 1993 tarihinde Kars'ın Digor ilçesinde gösteri ve yürüyüş hakkını kullanmak isteyen halkın üzerine özel harekat timleri tarafından ateş açılması sonucu 17 kişinin ölümü ile sonuçlanan ve tarihe "Digor Katliamı" olarak geçen olayın sorumlularının bulunması için Meclis Araştırması açılmasını istedi.

Eylül'de tecavüzcü askerlere yargı koruması

3 *Bingöl'de 8 uzman çavuşun cinsel istismarına uğrayan E.A. davasında, tutuklu yargılanan Uzman Çavuş M.T. tahliye edildi. Mahkeme heyeti, avukatların tüm sanıkların tutuklanması talebini reddetti.

* Cizre'de 1993-95 yılları arasında işlenen faili meçhul cinayetlerle ilgili haklarında dava açılan ve aralarında JİTEM Grup Komutanı emekli Albay Cemal Temizöz'ün de bulunduğu 5'i tutuklu, 7 sanık hakkında açılan davanın duruşmasına devam edildi. Temizöz savunmasında, "Bu kadar suçla mücadele ederken bana bu tuzağı kurdular. Kimler olduğunu biliyorum. İfade edemediğim isimler var. Ama bunları ima edeceğim. Bu işin üstünde üst düzey bir bürokrat var" dedi.

* Malatya'da devam eden Zirve Yayınevi davasında Mahkeme Heyeti, Diyarbakır 6. Ağır Ceza Mahkemesi'nden JİTEM ve Musa Anter cinayetine ilişkin iddianame ve İstanbul 10. Ağır Ceza Mahkemesi'nden ise Balyoz darbe planı yargılamasının gerekçeli kararını talep etti.

* "KCK" operasyonları kapsamında aralarında milletvekili, belediye başkanlarının da bulunduğu 97'si tutuklu 175 kişinin yargılandığı ve kamuoyunda "KCK ana davası" olarak bilinen davanın 59. duruşması Diyarbakır 6. Ağır Ceza Mahkemesi'nde başladı.

* Midyat'ta kaldığı özel öğrenci yurdunda A. isimli öğrencinin, öğretmeninin cinsel istismarına maruz kalmasına ilişkin açılan davanın duruşmasında sanığın tutukluluk halinin devamına karar verilirken, sanığın yakınları A'nın avukatlarına saldırdı.

* Mardin'de "KCK Adalet Komisyonu" adı altında yargılanan 17'si tutuklu 47 Kürt siyasetçi hakkında açılan davanın ilk duruşmasında tüm tutuklu sanıklar tahliye edildi.

Ekim'de Lice ve Kulp katliamları hakkında dava açıldı

* Van'da 9 Kasım 2011 tarihinde meydana gelen ikinci depremde Bayram Oteli'nde 24 kişinin yaşamını yitirmesine ilişkin açılan davanın karar duruşmasında, otel sahibi Tevfik Bayram'a 11 yıl hapis cezası verildi.

* Lice katliamına ilişkin Diyarbakır Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından hazırlanan iddianame tamamlandı. İddianame Diyarbakır 8. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından kabul edildi.

* Diyarbakır'da 2010 yılında gözaltına alınarak tutuklanan Mehmet Dikici, Mustafa Türkan ve Çetin Atlan adlı yurttaşlara toplam 86 yıl hapis cezası verildi.

* Kulp ilçesinde 20 yıl önce 11 köylünün öldürülmesinden sorumlu tutulan dönemin Tugay Komutanı Yavuz Ertürk hakkında 11 kez müebbet ve 25 yıla kadar hapis cezası istenildi.

* Korkut'a bağlı Altınova beldesinin 3 Ekim 1993 tarihinde askerlerce ateşe verilmesinden sonra aynı aileden aralarında hamile bir kadının da bulunduğu 9 kişinin yakılarak katledilmesine ilişkin açılan dava, "güvenlik" gerekçesiyle Kırıkkale'ye sevk edildi.

JİTEM davasında vicdan sızlatan tahliyeler

* Eski Kayseri Jandarma Alay Komutanı emekli Albay Cemal Temizöz'ün de aralarında bulunduğu 5'i tutuklu 8 sanığın yargılandığı JİTEM davasında, sanıklardan Hıdır Altuğ ve Fırat Altın (Abdulhakim Güven) tutuklulukta geçirdikleri süre dikkate alınarak tahliye edildi.

* Seyrantepe'de 2008 yılında polisleri taşıyan servis aracına yönelik saldırıyı gerçekleştirdikleri iddiasıyla yargılanan Ali Nergiz ve Halis Yıldeniz'e 6'şar kez ağırlaştırılmış müebbet ve 375'er yıl hapis cezası verildi. Nergiz ve Yıldeniz'in avukatları duruşmadan çekildi.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), 25 ve 26 Mart 1994 tarihinde Şırnak'ın Kuşkonar ve Koçağılı köylerine yapılan askeri operasyonları 'insan hakkı ihlali' olarak değerlendirdi ve Türkiye'yi toplam 2 milyon 305 bin Euro tazminat ödemeye mahkûm etti.

* Diyarbakır'da 16 JİTEM elemanın yargılandığı dava kapsamında talimat ile tanık olarak ifadesi alınan emekli Albay Arif Doğan, JİTEM'i bir kez daha Jandarma Genel Komutanlığı'nın izni ile kendisi tarafından kurulduğunu belirterek, şu an bile JİTEM bünyesinde 10 bin elemanın çalıştığını ve 5 arşiv sorumlusunun bulunduğunu söyledi.

* Diyarbakır'ın Dicle ilçesinde 8 Nisan günü lise öğrencisi Fatma Atagün (15) isimli genç kadını 21 yerinden bıçaklayarak katleden Aydın Keleş (23) ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırıldı.

* Doğubeyazıt'ta 17 Ağustos 2012 tarihinde evlere yapılan baskınlar sonucu tutuklanan 4 sanıktan 2'sine ağırlaştırılmış müebbet verilirken, toplamda 297 yıl 11 ay hapis cezası verildi. Mahkeme kararını açıklarken ayağa kalkmayan sanıklar kararı "Bijî Serok Apo" sloganı ile protesto etti.

* Dersim'in Laç Vadisi'nde bulunan kemiklere ilişkin avukatların yaptığı başvuruya savcılık "zaman aşımı" kararı verdi.

Aralık'ta hukukta çifte standat BDP'li vekillere ret

* Kürt Bilge Musa Anter'in katil zanlılarının yargılandığı davada sanık korucu Hamit Yıldırım, ilk defa mahkeme karşısına çıktı.

* Eşcinsel olduğu iddiasıyla babası ve iki amcası tarafından katledildiği iddia edilen 17 yaşındaki R.Ç. davasında mahkeme heyeti, Sosyal Politikalar Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği'nin (SPOD) davaya müdahil olmasının reddine yönelik talebi kabul etti.

* Diyarbakır Barosu, Anayasa Mahkemesi'nin CHP Milletvekili Mustafa Balbay'a ilişkin kararı ardından tutuklu bulunan 5 BDP'li milletvekilinin tahliyesi için Diyarbakır 5 ve 6. Ağır Ceza Mahkemesi'ne başvurdu.

* Cizre'de 2 ayrı eyleme katılarak 7 askerin ölümü, 25'inin ise yaralanmasına neden olduğu iddia edilen Mesut Gökhan'a 8 kez ağırlaştırılmış müebbet, 415 yıl hapis, 20 bin TL para cezası verildi.

* Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi savcısı BDP Urfa Milletvekili İbrahim Ayhan için tahliye talebinde bulundu.

* Diyarbakır 5. Ağır Ceza Mahkemesi Savcısı, BDP Mardin Milletvekili Gülseren Yıldırım için de tahliye talebinde bulundu

* Zirve Yayınevi davası, Albay Kazım Çillioğlu'nun şüpheli ölümü ve Muhsin Yazıcıoğlu, davalarına bakan Malatya Cumhuriyet Başsavcı Vekilliği'ne Şeyhmus Şat atandı.

* KCK davalarından yargılanan tutuklu Van Milletvekili Kemal Aktaş ile Şırnak Milletvekilleri Faysal Sarıyıldız ve Selma Irmak için mütalaası istenen savcılık, 3 milletvekilinin tahliye edilmemesi gerektiği yönünde görüş bildirdi.
Anayasa Mahkemesi'nin CHP Milletvekili Mustafa Balbay hakkında verdiği "uzun tutukluluk" kararı ardından savcının tahliye edilmeleri yönünde görüş bildirdiği Milletvekilleri İbrahim Ayhan ve Gülser Yıldırım için bugün toplanan 5. Ağır Ceza Mahkemesi, oy çokluğu ile iki milletvekilinin tahliye talebinin reddedilmesine karar verdi. Tutuklu Milletvekilleri Kemal Aktaş, Faysal Sarıyıldız ve Selma Irmak'a ilişkin Diyarbakır 6. Ağır Ceza Mahkemesi'ne yapılan tahliye başvurusu AYM'nin kararına rağmen oy birliği ile reddedildi.

* Diyarbakır Barosu Başkanı Tahir Elçi, tutuklu vekillerin tahliyesine ilişkin "ret" kararı veren Diyarbakır 5. ve 6. Ağır Ceza Mahkemeleri'nde görevli savcı ve yargıçların suç işlediğini ve bundan sonra bu dosyalara bakmaması gerektiğini söyleyerek HSYK'ya yargıçlar hakkında suç duyurusunda bulundu.

* Batman'da "KCK" adı altında düzenlenen operasyon kapsamında haklarında dava açılan 16 Kürt siyasetçiden 13'üne toplamada 81 yıl 9 ay hapis cezası verildi.

* Avukatların üst mahkemeye tutuklu Milletvekilleri Kemal Aktaş, Faysal Sarıyıldız ve Selma Irmak'a ilişkin yaptığı itiraz reddedildi.

* Tutuklu BDP Mardin Milletvekili Gülser Yıldırım ve Urfa Milletvekili İbrahim Ayhan'ın tahliye talepleri Diyarbakır 6. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından oy çokluğu ile reddedildi.

(fk)