'Türk eğitim sistemi' 2007'de sınıfta kaldı
TELLİ ÇİÇEK
ADANA (DİHA) - Türkiye'de eğitim öğretim 2007 yılında geçmiş yılları aratmayan sorunlarla başladı. 2007 yılına kadrolaşma, eğitimcilerin sürgün edilmesi, okullarda meydana gelen şiddet olayları, üniversite öğrencilerine yönelik ırkçı saldırılar gibi olaylar damgasını vurdu.
Türkiye'nin 2007 yılı eğitim panoraması geçmiş yılları aratmadı. Ayrılan ödeneğin yetersiz olması nedeniyle öğrenciler yine kalabalık sınıflarda ders gördü, öğretmen yetersizliğinden dolayı bazı dersleri alamadı. Okullardaki eksiklikler de yine velilerin sırtından giderildi. Eğitim Sen'in hazırladığı bir rapora göre, 2007 yılında ilköğretim okulunda okuyan bir öğrencinin asgari maaliyeti, 2 bin 460 YTL olarak tespit edildi. Rapora göre bu maliyetin büyük bir bölümü kayıt parası, katkı payı, temizlik parası, spor parası gibi kayıt dışı harcamalardan giderildi. İlköğretim çağındaki nüfusun okullaşma oranında geçmiş yıllara oranla yüzde 3 ile 4 puan arasında düşüş yaşanırken, 'Haydi Kızlar Okula Kampanyası' da beklenen sonucu vermedi. Bu sorunların yanı sıra kadrolaşma, şiddet ve üniversite öğrencilerine yönelik ırkçı saldırılar eğitimcilerin ve öğrencilerin gündeminden çıkmadı.
Türkiye'nin 2007 eğitim panoraması şöyle:
* İlköğretim çağında bulunan nüfusun yüzde 8'i okula gidemedi. İlköğretim çağında olup da okula gidemeyenlerin yüzde 70'ini kız çocukları oluşturdu. Yükseköğretim okullarında bu yıl okuma şansı bulanların yüzde 16'sı kadın.
* İlköğretim okulunu bitirip de orta öğretime devam edemeyenlerin oranı yüzde 43,49.
* 334 ilköğretim okulu derslik birleştirme, YİBO sistemine geçiş ve taşımalı eğitime geçiş yöntemleri nedeniyle devre dışı bırakıldı. 2006 yılında 3 bin 990 olan okul sayısı 34 bin 656, öğrenci sayısı 10 milyon 845 bin 930, öğretmen sayısı ise 402 bin 829 iken bu yıl faaliyete 15 bin 260 derslik girdi.
* 2007 yılı özel dersanelerin eğitim alanına hakim olduğu bir yıl oldu. Bu yıl dersane sayısı 3 bin 986'ya yükselirken öğretmen sayısı 47 bin 621, dersanelere devam eden öğrenci sayısı ise Türkiye'de mevcut üniversitelere devam eden öğrenci sayısına yaklaşarak 1 milyon 700 bin oldu.
* 582 YİBO'da 286 bin öğrenci eğitim gördü.
* Eğitime genel bütçeden 21 milyar 355 milyon YTL ödenek ayrıldı. Bütçenin yüzde 10,42'sine tekabül eden bu rakamın yüzde 65'i personel giderlerine harcandı. Öğrencilerin eğitim giderleri ise büyük oranda yine velilerin sırtına yüklendi.
* 2007 yılı Aralık ayı itibari ile yoksulluk sınırı 2 bin 87 YTL iken öğretmen maaşı 940 YTL'de kaldı. Öğretmen maaşı yoksulluk sınırının yüzde 45'ini karşıladı.
* Eğitime ayrılan pay ile Türkiye, Eğitim Enternasyonali'nin verilerine göre sosyo-ekonomik yapısı itibariyle kendisinden çok geride olan Barbados Adaları, Brunei Sultanlığı, Fildişi Sahilleri, Kiribati, Fiji, Vanuatu, Honduras gibi ülkelerin bile gerisinde kaldı.
* İlköğretim okullarının yüzde 46'sının bahçesi dar, yüzde 49'u kalabalık, yüzde 52'si derslik sıkıntısı çekiyor, yüzde 50'sinin sıra,masa,tahta türü donanımlarında eksikler var, yüzde 65'i ders araç-gereci bulamıyor, 66'sının tuvaletleri bakımsız, yüzde 70'inin laboratuar-atölye eksiği bulunuyor, yüzde 72'si hijyen sorunları yaşıyor.
* İlköğretim okullarının yüzde 82'sinde küçük yaşta yeni başlayan çocuklarla ikili kademe öğrenciler aynı binada ders görüyor.
* Derslik başına bu yıl ilköğretim okullarında 60, liselerde 53 öğrenci ders gördü.
* Okulların çoğunda spor salonu ya da yeterli bahçe bulunmazken spor salonu başına ilköğretimde 5 bin 412, liselerde 3 bin 334 öğrenci düştü.
* Tek bir tuvaleti ilköğretimde 117, liselerde 145 kişi ortak kullandı.
* 4 bin 880 kursa 158 bin öğrenci kaydoldu.
Mevsimlik işçilik yapan çocuklar:
Okullarda yaşanan fiziksel yetersizlikler böyle iken tarım işçisi çocuklar bu yıl da ders başı yapamadı. Eğitim Sen'in 14 Aralık 2007 tarihinde yayınladığı 'Mevsimlik Tarım İşçiliği Nedeniyle Eğitimine Ara Veren Öğrenciler Araştırması'nda tarım işçisi çocukların Nisan ayından başlayarak Ekim ve Kasım aylarına kadar çeşitli bölgelerde tarım işlerinde çalıştıkları ve okula devam edemedikleri, bu yıl da mevsimlik işçi göçünün yoğun yaşandığı 6 ilde toplam 243 bin 339 öğrenci arasından 23 bin 683'ünün mevsimlik tarım işçiliği nedeniyle okullarını terk ettiği tespit edildi.
Kadrolaşma:
2007 yılında eğitim alanında yaşanan en büyük gelişmelerden biri de AK Parti Hükümeti'nin kadrolaşması ve buna zemin sunan Yönetici Atama Yönetmeliği oldu. Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı örgün ve yaygın eğitim kurumlarında yönetici düzeyinde yeralacak memurların atanmasında inisiyatifi tamamen idari amirlerin eline bırakan yönetmelik, sendikaların itirazı üzerine Danıştay tarafından yürütmesi durduruldu. Eğitim emekçilerinin yoğun eylemlerle kaldırılmasını istediği yönetmeliğe dayanılarak yapılan atamalar ise Danıştay kararına rağmen geçerliliğini korumaya devam etti.
Din eğitimi:
Yıl içerisinde öğretmen açığını kapatmak için yapılan atamalarda branşlar arasındaki farklılıklar göze çarptı. Ağustos ayı içerisinde yapılan atamalarda Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersine bin 300 öğretmen atanırken, matematik dersine sadece 32 öğretmen atandı. Fizik, Kimya, Fen ve Edebiyat gibi pozitif bilimlerde bu sayı 10 ile 40 arasında değişti. Ayrıca Diyanet İşleri Başkanlığı da 2007'de imam ve hatip atamaları ile Kuran kursu hocalığı için toplam 8 bin 500 kadro açtı. 6 bini sözleşmeli olacak personelin atamasının Aralık sonunda yapılması bekleniyor.
Türban:
Abdullah Gül'ün Cumhurbaşkanlığına gelmesi ile birlikte idari bir çok konuda hükümetin uygulamaları ile uyumlu bir pozisyon çizmesi ile birlikte, AK Parti'nin eğitim alanındaki kadrolaşması üniversitelere de yansıdı. Türban sorunu nedeniyle bu yıl da birçok öğrenci eğitim hakkından mahrum bırakılırken YÖK tarihinde ilk kez türbana ılımlı yaklaşan bir YÖK Başkanı Cumhurbaşkanı Gül tarafından atandı.
Eğitim emekçilerinin gündemi:
* 13 Nisan: Yönetici Atama Yönetmeliği yayınlanarak yürürlüğe girdi.
* 17 Nisan: Eğitim Sen, Yönetici Atama Yönetmeliği'nin AK Parti'nin siyasal kadrolaşmasına zemin hazırladığı, atamaların yapılabilmesi için başvurucu adaylara verilen sürenin kısıtlı olduğu, atama yetkisinin hiçbir kurala dayandırılmadan mülki amirlere verildiği gerekçesiyle Danıştay'da dava açtı. Danıştay gerekçeleri haklı bularak yönetmeliğin yürütmesinin durudurulmasına karar verdi.
* 25 Nisan: Türk Eğitim Sen, Eğitim Sen ve Eğitim İş üyesi öğretmenler 'Ek Ders Ücretlerine İlişkin Yönetmelik' ile 'Yönetici Atama Yönetmeliği'ne karşı sevk alarak hizmet üretmedi. Alanlarda basın açıklamaları ile her iki yönetmeliğin geri çekilmesi istendi.
* 30 Haziran-1 Temmuz : KPSS sınavına 205 bin kişi katıldı. Bunlardan sadece 20 bini atandı. 185 bin öğretmen adayı açıkta kaldı.
* 21 Ağustos: 20 bin öğretmenin ataması gerçekleştirildi. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Dersi'ne bin 300 öğretmen atanırken matematik dersine sadece 32 öğretmen atandı.
* 17 haziran: ÖSS sınavına 1 milyon 640 bin öğrenci katıldı. Sınavdan 45 bin kişi sıfır aldı. Sadece 450 bin kişi 2 ve 4 yıllık bölümlere yerleşebildi.
* 19 Aralık: Türkiye genelinde, Eğitim Sen ve Eğitim İş üyesi öğretmenler sevk alarak ek ders ücretlerinin bayram nedeniyle kesintiye uğramasını protesto etti.
* 10 Aralık: YÖK Başkanlığı'na ilk kez türbana ılımlı tavrı ile bilinen bir Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yusuf Ziya Özcan atandı.
* 18 Aralık: Milli Eğitim Bakanlığı tarafından 10 bin sözleşmeli öğretmen ataması yapıldı.
Üniversite öğrencilerine yönelik ırkçı saldırılar:
* 4 Aralık 2007: Muğla Üniversitesi Öğrencisi Mehmet Kığılı, otobüs beklediği durakta ülkücülerin bıçaklı saldırısına uğradı. Bacağından ağır yaralanan Kığılı uzun süre hastanede tedavi gördü.
* Muğla Üniversitesi'nde artan ülkücü saldırıları araştırmak üzere İHD Genel Merkezi ve MAZLUMDER tarafından oluşturulan heyet bir rapor hazırlayarak kamuoyuna sundu. Raporda Kürt öğrencilerin Muğla'da can güvenliğinin olmadığı tespiti yapıldı.
* 22 Kasım 2007 : Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi öğrencisi İkram Kara, telefonda annesiyle Kürtçe konuştuğu için ülkücüler tarafından bir odaya götürülerek saldırıya uğradı.
* 8 Aralık 2007: Çukurova Üniversitesi öğrencisi Davut Bor evine yapılan baskında gözaltına alınarak 'Örgüte eleman kazandırdığı' iddiasıyla tutuklandı.
* Adana'da Kasım ve Aralık ayları içerisinde 43 üniversite öğrencisi çeşitli gerekçelerle gözaltına alındı.
* 20 Aralık 2007: Çukurova Üniversitesi'nde okuyan 7 öğrenci kaldıkları yurtta sınav sonrası stres atmak amacıyla eğlendikleri için yurt idaresinin soruşturmasına maruz kaldı. Yurt idaresi öğrencilerin eğlendikten sonra yurt kafeteryasına giderek birlikte çay içmesini de 'Maksatlı bir araya geldiler' şeklinde yorumladı ve öğrencilere kınama cezası verilerek, yurttan atılmasını istedi.
* 24 Ekim 2007: Hakkari'de Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) ile HPG arasında yaşanan çatışmanın ardından Çukurova Üniversitesi'nde bayraklı gösteri yapan ülkücüler Kürt öğrencilere saldırdı. Polis de plastik mermi ve coplarla Kürt öğrencilere saldırdı. Olayda 10 öğrenci çeşitli yerlerinde yaralandı.
* 27 Kasım 2007: Mersin Üniversitesi'nde (MÜ) bir grup ülkücü, Kürt öğrencilere karşı satırlı ve bıçaklı yürüyüşle gövde gösterisi yaptı.
* 30 Ekim 2007: Mersin Üniversitesi'nde 20 Aralık 2006 tarihinde yaptıkları basın açıklamasında ülkücülerin bıçaklı saldırısına uğrayan ve çevik kuvvet polislerin müdahalesi ile gözaltına alındıktan sonra okuldan atılan 71 öğrenci başlattıkları hukuk savaşını kazandı. Öğrenciler Mersin İdare Mahkemesi kararı ile okullarına geri döndü.
* 11 Aralık 2007: Muğla'da gözaltına alınan 41 üniversite öğrencisinden biri tutuklandı.
* 13 Kasım 2007: YÖK'ü protesto etmek isterken polisin saldırısına uğrayan Çanakkale Üniversitesi öğrencileri, bu kez yerel basının hedefi oldu. Burası Çanakkale adlı yerel gazetede çıkan bir köşe yazısında YÖK protestosuna katılan öğrencilere "Her şeyini toplayıp Çanakkale'yi derhal terk etsinler" denildi.
* 28 Kasım 2007: Adana ve Sakarya'da öğrenci evlerine yapılan baskınlarda 18 üniversite öğrencisi gözaltına alındı.
* Sakarya Üniversitesi'nde okuyan 29 öğrenci PKK'nin kuruluş yıldönümünü kutladıkları iddiasıyla gözaltına alındı. 3 Öğrenci tutuklandı.
* 11 Mayıs 2007: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi'nde Bahar Şenlikleri etkinlikleri nedeniyle okul bahçesinde yerel sanatçı Muzaffer Umurhan'ın seslendirdiği parçalarla halay çeken öğrencilere polis müdahale ederek dağıttı.
* 20 Kasım 2007: Şanlıurfa İl Jandarma Komutanlığı’na bağlı askerler, Harran Üniversitesi Öğrencisi Umut Çamlıbel’i ders gördüğü sınıftan yaka paça gözaltına aldı.
* 20 Kasım 2007: Şanlıurfa İl Emniyet Müdürlüğü Terörle Mücadele Şube ekipleri, Kemal Çiftçi adlı öğrenciyi gözaltına aldı.
* 02 Kasım 2007: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi öğrencilerinin YÖK'ü protesto eylemine müdahale eden jandarma öğrencileri dağıttı.
* 22 Kasım 2007: Eskişehir'de Sosyalist Gençlik Derneği (SGD) üyesi Yılmaz Keleş, kimliği belirsiz kişilerin saldırısına uğrayarak omzundan yaralandı.
* Yurtsever Özgür Gençlik Hareketi (YÖGEH) üyesi oldukları iddiası ile yakalandılar. Gözaltında, başkaları üzerine ifade vermek koşulu ile ünversiteye dönebilecekleri söylendi. Cezaevi kapısında dayak yediler, yerleri süpürmek zorunda bırakıldılar. Sevklerde üstlerinin aranacağı bahanesi ile çırılçıplak soyuldular, hakarete ve tehdide maruz kaldılar. 5 ay sonra cezaevinden çıktılar ancak bu defa da üniversitenin haklarında açtığı soruşturma ile karşılaştılar.
* 4 Haziran 2007: Antalya Akdeniz Üniversitesi’nin (AÜ) çeşitli fakültelerinde okuyan 60 öğrenci hakkında Halepçe katliamı anması düzenledikleri gerekçesiyle soruşturma açıldı.
* 18 Aralık 2007: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Öğrenci Derneği'ne (YÖDER) baskın düzenleyen polis, dernekte arama yaptıktan sonra 1 öğrenciyi gözaltına aldı.
* 13 Aralık 2007: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) kampusunda askerler 3 öğrenciyi gözaltına aldı.
* 29 Kasım 2007: Bitlis Meslek Yüksek Okulu’nda okuyan 5 öğrenci gözaltına alındı. Bunlardan 3'ü tutuklandı.
* 11 Aralık 2007: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi'nde (YYÜ) 'duvarlara yasadışı yazı yazdıkları' iddiasıyla 2 öğrenci gözaltına alındı.
* 12 Aralık 2007: Van'da Fethullah Gülen'in yaptırdığı Çağlayan Erkek Yurdu'nda okuyan 2 öğrenci, Yurt Müdürü Mustafa İpek tarafından 'Siz burada Kürtçülük yapıyorsunuz. Türkiye gol yiyince sizler seviniyorsunuz' denilerek, yurttan atıldı. Yurttan atılan öğrenciler, Fathullah Gülen'in kitaplarını okumadıkları ve Zaman Gazetesi'ne abone olmadıkları için yurttan atıldıklarını ileri sürdü.
* 13 Aralık 2007: Diyarbakır'da DÜÖDER'in düzenlediği etkinliklere ve DTP'nin düzenlediği 'Êdi Bes e' mitingine katıldıkları gerekçesiyle 5 öğrenci gözaltına alındı.
* 22 Şubat 2007: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Rektörlüğü 6 kasım 2006 tarihinde öğrencilerin yapmak istediği fakat dekanlık tarafından izin verilmeyen basın açıklamasından dolayı 20 öğrenci hakkında soruşturma başlattı.
* 22 Ekim 2007: Dicle Üniversitesi (DÜ) Veterinerlik ve Ziraat Fakültesi öğrencileri, ulaşım haklarını elde etmek için dersleri boykot ederek, Mimarlık Fakültesi kavşağını ulaşıma kapattı.
(tç/rk/sa)
