DİHA - Dicle Haber Ajansı

M. ALİ ÇELEBİ

HABER MERKEZİ (DİHA) - 2007'nin temmuz ve ağustos ayı Irak, Filistin ve Lübnan için kritik çatışmalar ve gerilim hattı haline geldi. Kerkük'te kanlı saldırılar yaşanırken, AK Parti Hükümeti, Kürtlere karşı Iraklı Sünni ve Şii yöneticilerle ilişkileri geliştirme gayreti gösterdi. İngiltere'de muhafazakar dönemi sona erdirdikten sonra 3 seçim kazanan Tony Blair başbakanlık koltuğunu Gordon Brown'a bıraktı. Londra'da bomba yüklü 2 Mercedes bulunması bir kez daha dünya gündeminde panik havası estirdi. ABD Kongresi'nin alt kanadı Temsilciler Meclisi'nde bekleyen Ermeni soykırımı tasarısı Türkiye'yi büyük bir korku tüneline soktu. Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Lal Medresesi krizi de dünya gündemini temmuz ayında dalgalandıran gelişmelerden biri olurken, Afganistan sınırında kanlı günler yaşandı. ABD-Kuzey Kore, pazarlıkları üzerine nükleer reaktörün işlemesi durduruldu. Sudan'ın Darfur bölgesinde hükümet destekli katliamlar sarsıcı oldu. ŞİO zirvesi de ağustos ayının en çok konuşulan konuları arasında yer buldu. Gelişmeler şöyle:

25 Haziran: İsrail Başbakanı Ehud Olmert, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek ve Ürdün Kralı Abdullah Mısır'ın Şarm el Şeyh beldesinde 4'lü zirve gerçekleştirdi. Hamas'ın Ahmedinejad gibi olduğunu ve diyaloga girmeyeceklerini kaydeden Olmert, El Fetih üyesi 250 tutsağı serbest bırakılacağını söyledi.

26 Haziran: Ortadoğu Dörtlüsü, ABD, BM, AB ve Rusya'nın temsilcileri, Kudüs'te ABD Konsolosluğu'nda toplandı. Hamas'ın Gazze Şeridi'nde denetimi ele geçirmesi tartışıldı.

* IAEA bir çalışma grubu, Yongbyon nükleer tesislerindeki faaliyetlerin durdurulması konusunu ele almak üzere Kuzey Kore'nin başkenti Pyongyang'a geldi.

* ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice, Paris'te Lübnan Başbakanı Fuad Sinyora ile görüştü. Rice'ın, Washington yönetiminin, Lübnan'daki hükümete verdiği "güçlü ve kararlı desteği" yinelediği açıklandı. ABD Sözcüsü "Rice, Sinyora hükümetine siyasi ve ekonomik alanda yapılacak reformlarla ilgili ABD yönetiminin verdiği desteğin altını çizdi" dedi.

27 Haziran: 3 seçim kazanan İngiltere Başbakanı Tony Blair, artık yıprandığı gerekçesiyle yoğun eleştirilere dayanamayarak Başbakanlık koltuğunu partisinin önemli isimlerinden Gordon Brown'a bıraktı. Blair, Ortadoğu Dörtlüsü'nün özel temsilcisi seçildi. Hamas tepki gösterdi.

* İsrail'in Gazze Şeridi'nde düzenlediği yarım günlük askeri operasyon, aralarında sivillerin de bulunduğu 14 Filistinlinin ölümüne neden oldu. Ölenlerden biri 9 yaşında.

* Lübnan'ın kuzeyindeki Trablus kenti yakınlarında 6 Fetih El İslam militanının öldürüldüğü bildirildi.

* Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile Ramallah'ta görüştü.

28 Haziran: BM denetçileri, 2002 yılından beri ilk kez, Kuzey Kore'nin nükleer programının en önemli tesisi olan Yongbyon reaktörüne gitti.

* Fildişi Sahili'nin başkenti Abidjan'da düzenlenen mitingde Devlet Başkanı Laurent Gbagbo ve Başbakan Guillaume Soro ile birlikte halka seslenen Kaddafi, "Bize hayvan muamelesi yaptılar. Biz özgür insanlarız. Afrika Afrikalılara aittir. Güçlü bir devlet kurmalıyız. 2 milyon askerlik tek ordu, tek para birimi, tek Afrika kimliği, tek pasaport, tek hükümet oluşturmalıyız" dedi.

* Venezüella Devlet Başkanı Hugo Chavez, Rusya'yı ziyaret etti. Moskova'da yaptığı konuşmada ABD'yi emperyalizmle suçlayan Chavez, Lenin'in devrimci ideallerine dönülmesi çağrısında bulundu.

* BM Genel Sekreteri Ban Ki-Moon Afganistan'a ani bir ziyarette bulundu. Ban, Kabil'e ilk ziyaretiyle Devlet Başkanı Hamid Karzai ve NATO birliklerinin komutanıyla görüştü.

28-29 Haziran: Londra'da bomba yüklü 2 Mercedes bulunurken Glasgow'da yakıt yüklü bir araç havaalanı bariyerlerine çarptı. Yeni Başbakan Brown, güvenlik alarmını en yüksek seviyeye çıkarırken, toplu alanlarda olağanüstü hal ilan etti. Tedirginlik ABD, Fransa ve Almanya'yı da alarma geçirdi.

29 Haziran: Irak Parlamentosunun milletvekili ve Irak Türkmen Cephesi (ITC) Başkanı Sadettin Ergeç, ITC Ankara Temsilcisi Ahmet Muratlı, Londra temsilcisi Asıf İsmail, ITC Başkan Yardımcısı Cemal Mehmed Ali Allahverede ve Irak Türkmen Konseyi üyesi Hisam Mustafa Taha ile birlikte ABD'de temaslarda bulundu.

* Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Paris'te Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ile biraraya geldi. Sarkozy ''Başarınızı istiyoruz, barışın garantisisiniz, bu açık'' dedi.

* Çeçenlerin sürgündeki temsilcisi Ahmed Zakayev, Strasbourg, Berlin ve Brüksel'de temaslarda bulunduğunu açıkladı. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov tepki göstererek ve Fransa'dan hızlı ve somut açıklamalar istedi.

* Sosyalist Enternasyonal Kongresi'ne katılmak amacıyla Cenevre'de bulunan Federal Kürdistan Başkanı Mesut Barzani, Kürdistan topraklarına saldırmak isteyen her ülkeye karşı kendilerini savunacaklarını söyleyerek, "Türkiye'den bu durumu anlayışla karşılamasını ve bunu bir tehdit olarak anlamamasını ümit ediyorum, çünkü bize karşı yapılacak her saldırı bölge için felaket olur" dedi.

30 Haziran: ABD Kongresi'nin alt kanadı Temsilciler Meclisi'nde bekleyen Ermeni soykırımı tasarısını destekleyen milletvekillerinin sayısı, çoğunluk rakamına ulaştı. 435 üyeli Temsilciler Meclisi'nde tasarıya imzalarıyla destek veren milletvekillerinin sayısının 218'e ulaştığı belirtildi.

* İsrail ordusu, Gazze'de önceki gece 3 kez hava saldırısı düzenledi: 6 Filistinli hayatını kaybetti.

1 Temmuz: ABD Başkanı George W. Bush ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, ABD'nin Maine Eyaleti'ndeki yazlık konutunda bir araya geldi.

* Hamas'ın, Gazze Şeridi'nde egemenliği ele geçirmesinin ardından Batı Şeria'da, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın atadığı Selam Feyyad başkanlığındaki hükümeti destekleme ve mali yardım sözü veren İsrail, Filistin adına bugüne dek toplanan fonların yeni hükümete aktarılması kararı doğrultusunda, ilk aşamada 500 milyon Yeni İsrail Şekeli (yaklaşık 118 milyon dolar) tutarında parayı Filistin yönetimine transfer etti.

1-2 Temmuz: Venezuella Devlet Başkanı Chavez, Rusya ve Belarus ziyaretinin ardından 3. kez gittiği İran'da, Cumhurbaşkanı Ahmedinejad ile baş başa görüştü. Chavez, iki ülke işbirliğinin ''emperyalist siyasetlerin yenilgisi ve bağımsız milletlerin kurtarılmasında'' önemli rol oynayabileceğini belirterek, "İran halkı emperyalizm karşısında direnişle kesinlikle zafere ulaşacak" dedi. İran ve Venezuela arasında tarım, sanayi, enerji ve ticaret alanlarına 20 anlaşma imzalandı.

2 Temmuz: Yemen'in kuzeydoğusundaki Mareb bölgesinde tarihi bir tapınağa düzenlenen bombalı saldırıda, çoğu 7'si İspanyol turist 2'si Yemenli 9 kişi öldü.

* Kürdistan Bölge Parlamentosu, KYB ile KDP'ye bağlı peşmerge güçlerini ortak bir bakanlık düzeyinde örgütlemesini öngören Peşmerge yasa tasarısı projesini onayladı. Yasada, Kürdistan Peşmerge Kuvvetleri'nin düzenli bir orduya geçişinin önünü de açıyor.

* ABD Başkanı George Bush, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Maine'deki özel ikametgahındaki görüşmelerinden sonra yaptığı açıklamada, ''Rusya, İran'ın nükleer programıyla ilgili kaygılarımızı paylaşıyor. ABD ve Rusya aynı çizgide. Rusya'nın desteğini, İranlılara daha güçlü bir mesaj verileceği şeklinde değerlendiriyorum'' dedi.

4 Temmuz: Filistin'in Gazze kentinde İslam Ordusu adlı radikal dinci örgüt tarafından kaçırılan BBC muhabiri Alan Johnston, 4 ay sonra serbest bırakıldı.

* Irak'taki El Kaide'nin üst düzeydeki Iraklı yetkilisi Ebu Şehid olarak bilinen Halid Abdülfettah Davud El Meşhedani Musul'da yakalandı.

5 Temmuz: Uçaklarla desteklenen İsrail tank ve buldozerleri Gazze'nin orta kesimlerinde ilerlerken Hamas ve İslami Cihad militanlarıyla çatıştı. 11 kişi hayatını kaybetti. Hamas televizyonu, ölenler arasında Gazze'nin orta kesiminden sorumlu komutan Muhammed Siyam ile Muhammed El Uveydat ve Ahmed Kornavi'nin bulunduğunu açıkladı.

4-6 Temmuz: Pakistan'ın başkenti İslamabad'da Lal Medresesi'nde Şeriat rejimi kurmak isteyen ve ayaklanan öğrenciler olduğu gerekçesiyle yapılan operasyonda 21 kişi öldü. Başimam Abdülaziz Gazi, "Binlerce fedaimiz var" demişti.

6Temmuz: ABD Dışişleri Bakanı Rice, Devlet Başkanı Vladimir Putin görev süresi dolduktan sonra çekileceğine inandığını belirterek, anayasada, Putin'in kalmasını sağlayacak değişiklik yapılmasının ''çok kötü olacağını'' ifade etti, ancak bunu beklemediğini vurguladı.

6-7 Temmuz: Kerkük'e bağlı Şii Türkmenlerin yaşadığı Tuz Hurmatu'da Amirli nahiyesinde Komünist Parti binası yakınlarında bir pazar yerinde düzenlenen saldırıda 154 kişi yaşamını yitirdi. Federal Kürdistan Bölgesi'nde henüz bağlanmayan Kürt kenti Xaneqin'e bağlı bir köyde pazaryerine bomba yüklü araçla düzenlenen intihar saldırısında 26 kişi hayatını kaybetti.

9 Temmuz: Pakistan güvenlik güçleri, bir süredir İslamcı militanların kontrolünde bulunan başkent İslamabad'daki 1969'da kurulan Lal Medresesi'ne baskın düzenledi. Medrese İmamı Abdülraşid Gazi dahil 73 milis 10 asker öldü.

10 Temmuz: ''El Kaide, Hamas yoluyla Gazze Şeridi'ne giriyor. Hamas'ın El Kaide'yi koruduğunu ve kanlı eylemleriyle El Kaide'ye benzediğini'' ifade eden Filistin Devlet Başkanı Abbas, ''Bu yüzden Gazze tehlike altında ve yardıma ihtiyacı var'' dedi.

* İsrail Başbakanı Ehud Olmert, Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'a ''doğrudan kendisiyle müzakere etme'' çağrısında bulunarak şunları söyledi: ''ABD Başkanı George W. Bush, 'Ben, Esad ile Olmert arasında aracılık yapmak istemiyorum. Siz görüşmek istiyorsanız, oturun görüşün' dedi.''

* İtalya Başbakanı Romano Prodi, Ramallah'a giderek Abbas ve bazı Filistinli üst

düzey yetkililerle görüştü.
11 Temmuz: IAEA heyeti Tahran'a giderek incelemelerde bulundu.

* İsrail Başbakanı Ehud Olmert Ürdün'e gizli bir ziyaret yaparak Ürdün Kralı Abdullah ile görüştü.

12 Temmuz: ABD ordusunun Irak'taki askeri sözcüsü Tümgeneral Kevin J. Bergner, El Kaide'ye karşı operasyonların sıklaştırıldığını belirterek, El Kaide'ye karşı mücadele etmek isteyen gruplara ve aşiretlere silah vermeye de hazır olduklarını açıkladı.

13 Temmuz: Tahran'da görüşmeler yapan IAEA nükleer programıyla ilgili sorunların çözülmesi konusunda İran'la bir yol haritası üzerinde mutabakata varıldığını bildirdi. Görüşmelerde, müfettişlerin bu ayın sonuna kadar Arak'taki ağır su araştırma reaktörünü ziyaret etmesi ve Natanz uranyum zenginleştirme tesisinde güvenlik denetimlerinin yapılması konularında bir yaklaşımın benimsendiği de ifade edildi.

* Türkiye'ye gelen İran Petrol Bakanı Kazım Veziri Hamaneh ile Enerji Bakanı Hilmi Güler arasında İran doğalgazının Türkiye hattı üzerinden Avrupa'ya taşınmasını öngören bir anlaşma imzalandı. Mutabakata göre İran'da bazı sahalar da Ankara'ya açılacak. ABD, İran'ın petrol ve doğal gaz sektörüne yatırım yapma konusunda şu anda zamanın "uygun olmadığı" görüşünü dile getirdi.

14 Temmuz: Pakistan'da Veziristan'da bir askeri konvoya bomba yüklü otomobille düzenlenen intihar saldırısında en az 18 askerin öldüğü bildirildi. 15 Temmuz'da da ülkenin kuzeybatısında, güvenlik güçlerinin konvoyu hedef alındı 10'dan fazla güvenlik mensubu öldü.

* Kuzey Kore, ilk petrol yardımını almasından sonra faal nükleer reaktörü Yongbyon'u kapattı.

15 Temmuz: Dışişleri Bakanı Abdullah Gül, Kerkük referandumunun ertelenmesi için çok çalıştıklarını kaydederek "Ertelenmesini büyük bir ihtimal olarak görüyorum" dedi.

16 Temmuz: Kerkük'te biri pazaryerinde diğeri ise Kürdistan Yurtseverler Birliği'nin (YNK) İmam Kasım Mahallesi'ndeki örgütleme teşkilatı binası ve bir pazaryerine dönük bombalı araçlarla düzenlenen intihar saldırısında 85 kişi öldü.

* Japonya'da merkez üssünün Niigata eyaletinin 60 kilometre güneybatısı olan 6.8 büyüklüğündeki deprem oldu. 6 kişi hayatını kaybetti.

* Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile İsrail Başbakanı Ehud Olmert'in planlanan görüşmesi Kudüs'te gerçekleşti.

17 Temmuz: Suriye'de ikinci kez seçildiği için yemin eden Devlet Başkanı Beşar Esad, İsrail'e "resmi ve açık bir şekilde barış isteğini ilan etmesi" çağrısında bulundu.

* Çin Devlet Başkanı Hu Cintao, Pekin'de Türkmenistan Devlet Başkanı Gurbanguli Berdimuhammedov ile görüştü. Berdimuhammedov, Türkmenistan'ın Çin'le yaptığı doğal gaz projeleriyle ilgili anlaşmaların gereklerini yerine getirmeye, bölgede barış, istikrar ve gelişmenin sağlanması için güvenlik ve yasa uygulama birimleri arasındaki eşgüdümü güçlendirerek terörizm, bölücülük ve aşırıcı uçlara ortaklaşa darbe indirmeye hazır olduğunu ifade etti.

* 17 Temmuz: BM Genel Sekreteri Ban, Bush, Dünya Bankası Başkanı Robert Zoellick, Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice ile BM, ABD, AB ve Rusya'dan oluşan Ortadoğu Dörtlüsü'nün buhafta Lizbon'da yapacakları toplantıda ele alınacak konuları gözden geçirdi. Senato ve Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler komitelerinde yaptığı görüşmelerde ise BM reformu, BM'nin Irak'taki rolü, Ortadoğu, Lübnan, Darfur ve Kosova konuları gündeme geldi.

18 Temmuz: Afganistan'ın başkenti Kabil'in batısında Vardak ilinde Türk İmar Ekibi konvoyuna intihar saldırısı düzenlendi. Patlamanın ardından zarar gören büyükelçilik aracına ateş açıldı. Özel harekat polisi Erol Sarıca hafif yaralandı.

* Brezilya'da pistten çıkan uçakta 93 kişi yaşamını yitirdi.

19 Temmuz: Pakistan'da güneyindeki Hub kentinde Çinli mühendisi ve işçileri taşıyan otobüsün geçtiği sırada uzaktan kumandalı bombalı saldırı düzenlendi. Ülkenin kuzeydoğusunda Hangu kentindeki bir polis okuluna da otomobille intihar saldırısı olu. Kohat'da da bir camiye intihar saldırısı düzenlendi. Her üç saldırıda 51 kişi öldü.

* Irak’ta 2003'ten bu yana ABD ve yeni Irak ordusuyla çatışma halinde bulunan Sünni örgütler 3 Sünni örgüt 1920 Devrim Tugayları, Ansar al-Sunna ve Irak Hamas'ın temsilcileri temsilcileri Batılı bir medya kuruluşuna konuştu. İngiliz The Guardian gazetesine demeç veren Sünni temsilciler, Türkiye ve Suudi Arabistan'ın da birleşmeleri için baskı yaptıklarını dile getirdi.

* İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, Suriye devlet başkanlığına yeniden seçilen Beşşar Esad'ı ziyaret etti. Şam'da Hizbullah Lideri Nasrallah ve Hamas'ın Lideri Halid Meşal ile de bir araya geldi. Görüşmelere Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'a muhalif bazı Filistinli grupların temsilcileri de katıldı. Bölge sorunlarının ele alındığı bildirildi.

* Kerkük'ü ziyaret eden ABD’nin Irak Büyükelçisi Ryan C. Crocker, Vali Abdurrahman Mustafa'yla yaptığı görüşmede, Kerkük referandumunun ertelenmeyeceğini söyledi.

20 Temmuz: İsrail, Filistin lideri Mahmud Abbas'ın Hamas'a karşı elini güçlendirme çabası kapsamında çoğu El Fetih'li 255 Filistinli tutsağı serbest bıraktı.

* Hindistan'da ilk kez kadın cumhurbaşkanı çıktı. Devlet başkanlığı seçimlerinin galibi iktidardaki Kongre partisinin adayı 72 yaşındaki Pratibha Patil oldu. Patil'in, oyların yaklaşık üçte ikisini aldı.

21 Temmuz: İran’ın Sistan-Belucistan eyaletinde Devrim Muhafızları ile isyancılar arasında çıkan çatışmada 11 İran askerinin öldüğü bildirildi.

22 Temmuz: Pakistan'da askerlerin, Afgan sınırındaki sorunlu Kuzey Veziristan vilayetinde 35 militanı öldürdüğü bildirildi.

23 Temmuz: AB, Rusya, BM ve ABD'den oluşan Ortadoğu Dörtlüsü'nün temsilcisi olan İngiltere eski Başbakanı Tony Blair, İsrail'e geçerek temaslarda bulundu.

* Vietnam'da parlamentoda yeni devlet başkanını belirlemek amacıyla yapılan seçimi Nguyen Minh Triet yeniden kazandı.

24 Temmuz: Irak'ta giderek kötüleşen güvenlik durumuyla ilgili ABD ile İran arasında ilk kez mayıs ayında yapılan görüşmelerin ikincisi dün Bağdat'ta büyükelçiler düzeyinde gerçekleşti. Görüşmeye İran Bağdat Büyükelçileri Hasan Kazımi Kumi ile ve ABD'nin Bağdat elçisi Ryan Crocker katıldı.

* ABD Başkanı George W. Bush, ABD’nin “bir numaralı düşman” ilan ettiği El-Kaide’ye karşı verdikleri mücadelenin sürdüğünü belirterek “Irak’taki örgüte karşı terörle mücadelemiz devam ediyor. Geçen ay Türk terörist Mehmet Yılmaz da bu çerçevede öldürüldü” dedi. PEW Küresel Tutumlar araştırmasına göre de Türkiye, Müslüman nüfusun ağırlıkta olduğu ülkeler arasında 2002 yılından bu yana intihar saldırılarına desteğin arttığı tek ülke oldu.

* ABD Merkez Komutanlığı (CENTCOM) Operasyonlar Komutan Yardımcısı Tuğgeneral Robert H. Holmes, Türkiye'nin sınır ötesi operasyon düzenlemesinin fayda getirmeyeceğini kaydederek, ''tek başına askeri çözümün işe yaramayacağını, diplomatik çaba da gösterilmesi gerektiğini'' söyledi.

25 Temmuz: Mısır ve Ürdün dışişleri bakanları Ahmed Ebul Geyt ile Abdülilah El Katip, yer aldığı Arap Birliği heyeti, Arap barış planını sunmak için İsrail'i ziyaret etti. Bu birlik tarihinde bir ilk oldu.

26 Temmuz: Bağdat'ta Şii semti Kerreda'da önceki gün düzenlenen bombalı saldırıda

61 kişi öldü.

* ABD,Türkiye-Yunanistan-İtalya doğalgaz boru hattı projesi İtalya'nın başkenti Roma'da imzalandı. Hazar gazının taşınacağı hat nedeniyle ABD üç ülkeyi kutladı.

* İsrail askerleri Gazze’de ve Batı Şeria’da 5 Filistinliyi öldürdü. Ölenlerden birinin İslami Cihat liderlerinden Ömer el Katip olduğu kaydedildi.

27 Temmuz: Pakistan'da Lal Mescid'in atanan devlet imamıyla yeniden açılması sırasında protestolar oldu. Ardından bölgedeki polise yönelik intihar saldırısı gerçekleşirken 13 kişi öldü.

* Afganistan-Helmand'da yaşanan çatışmalarda 50'si sivil 100 kadar kişinin öldüğü bildirildi.

* Radikal cemaatlerin boy hedefi haline gelen Pakistan Devlet Başkanı Pervez Müşerref'in devlet başkanlığı seçimi ittifakı için, sürgündeki muhalefet lideri eski Başbakan Benazir Butto ile BAE'de gizli görüşme yaptığı kaydedildi.

28 Temmuz: Kerkük'te kadın kılığına girmiş kişilerin Irak askeri kontrol noktasına düzenlediği saldırıda 3 askerin öldüğü bildirildi.

* Fransa Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner Beyrut'a giderek Hizbullah yetkilileri dail taraflarla görüştü.

29 Temmuz: Lübnan’daki Filistin mülteci kampı Nahr El Bared’de Fetih El İslam'la çıkan çatışmalarda 8 militan öldürüldü.

* Irak'ın kuzeyindeki Kerkük'ün Türkmen köyü Yengice'de, Irak Türkmen Cephesi (ITC) bürosuna düzenlenen saldırıda 6 kişinin öldüğü, 6 kişinin yaralandığı bildirildi.

* Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Ortadoğu barış sürecinde Rusya'nın daha fazla rol oynamasını sağlamak amacıyla 3 günlük ziyaret için Moskova'ya gitti. Görüşme sonrası Rusya Hamas ile ilişkilerin seviyesini düşürdü.

* Rusya, Kuzey Buz Denizi'ndeki karasuları konusundaki iddialarını kanıtlamak için 2 mini denizaltıyı deniz tabanına gönderdi. Kuzey Buz Denizi'nde önemli miktarda, petrol, doğalgaz ve mineral rezervi bulunduğunu düşünen Rusya, aralarında ABD'nin de olduğu diğer önemli güçlere meydan okuyarak, bu bölgede geniş bir alanda hak iddia ediyor.

30 Temmuz: BM müfettişlerinin İran'da Arak nükleer reaktörünü ziyaret ettiği bildirildi. IAEA ekibinin, ülkenin orta kesimlerindeki Arak bölgesinde bulunan 40 megavat büyüklüğündeki ağır su reaktörünü ziyareti 5 saat sürdü.

* Irak'ın güneyinde bulunan Basra, Amara, Nasıriye, Divaniye ve Semave vileyetlerinin 45 üst düzey aşiret lideri toplanarak Irak'ın güneyinde ''bir ve otonom'' bir hükümetin kurulması için anlaşmaya vardı.

* İngiltere'nin yeni başbakanı Brown, ABD Başkanı Bush ile Camp David'deki görüşmesinde, Irak konusunda ABD'ye desteklerinin sürdüğünü kaydetti. Brown, "İran'a uygulanmakta olan yaptırımların işe yaradığı ve yeni bir BM kararıyla daha sert yaptırımlar uygulanması gerektiği konusunda hemfikiriz" dedi.

31 Temmuz: ABD Dışişleri Bakanı Condoleezza Rice ve Savunma Bakanı Robert Gates, Ortadoğu ziyaretlerinin ilk durağı Mısır'da temaslarına başladılar. Mısır'ın Şarm El Şeyh kentinde Cumhurbaşkanı Hüsnü Mübarek'le görüşen Rice, ABD'nin Ortadoğu'daki çıkarlarına yönelik en büyük tehdidin İran'dan geldiğini söyledi.

* 1969'da Kuzey İrlanda'ya asker gönderen, bu gücü zamanla 300 bine çıkaran İngiltere, ordusunu geri çekti. 2007'de 27 bine indirilen askerden 5 bin kişilik sembolik güç kalacak. IRA böylece zafer elde etti. 38 yılda İngiltere 763 askerini kaybederken binlerce insan öldü.

1 Ağustos: Sünni Irak Uyum Cephesi, Maliki liderliğindeki Şiilerin ağırlıkta olduğu hükümetten 6 bakanını çekti. Bağdat'ta meydana gelen intihar saldırılarında ise 6 kişi hayatını kaybetti.

* Sudan'ın Darfur bölgesinde çıkan çatışmalarda iki günde 140 kişi öldü.

2 Ağustos: ABD Dışişleri Bakanı Rice ile Savunma Bakanı Gates, Mısır, Suudi Arabistan ve İsrail'in ardından Filistin'de Devlet Başkanı Abbas ile görüştü. Güvenlik servisinin reformu için 80 milyon dolar sözü verdiler.

* Kerkük'e 40 kilometre uzaklıktaki El Raşid bölgesindeki evlerine dönen 5 işçi kaçırılarak öldürüldü.

* ABD Başkanı George Bush, Lübnan'ın siyasi istikrarı için tehdit oluşturan tüm kişilerin ABD'deki mal varlıklarını dondurma kararı aldı.

4 Ağustos: Pakistan'ın kuzeybatısındaki Kuzey Veziristan'da, Taliban yanlısı bir aşirete üye militanların askeri kontrol noktasına saldırdığı, çıkan çatışmada 14 kişinin öldüğü bildirildi. Pakistan'ın kuzeybatısında patlayıcı yüklü araçla düzenlenen saldırıda da 4 kişi öldü.

5 Ağustos: Türkiye dahil birçok ülkede kuraklık sıkıntısı çekilirken Güney Asya'da Muson yağmurlarının yol açtığı seller nedeniyle kısa sürede 1400 kişi öldü, 26 milyon kişi yaşadığı yeri terk etmek zorunda kaldı.

6 Ağustos: Irak'ın kuzeyindeki Telafer kentinde bir intihar komandosunun bomba yüklü araçla düzenlediği saldırıda 37 kişi öldü.

* ABD ve İranlı yetkililerin, Iraklı yetkililerin katılımıyla Irak'ın güvenliğine ilişkin Bağdat'ta üçüncü görüşme yapıldı. Büyükelçiler Ryan Crocker ve Hasan Kazemi Kumi'ye bu kez ABD Büyükelçiliğin siyasi ve askeri işlerinden sorumlu yetkilisi Marcie Ries, İran heyetine üst düzey görevli Hüseyin Emir Abdullahiyan'ın da olduğu heyetler eşlik etti.

* İsrail Başbakanı Ehud Olmert ile Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Batı Şeria'nın Eriha kentinde bir araya geldi.

* ABD Başkanı George Bush, ABD ve Pakistan'ın iyi istihbarat alındığı takdirde, Pakistan'daki El Kaide liderlerini bularak öldürebileceğini söyledi. Ancak ABD askerlerinin buraya konuşlandırılması konusunda önceden Müşerref'ten izin alıp almayacağına açıklık getirmedi.

* Rus uçakları Gürcistan hava sahasını ihlal ederek Tiflis'e 65 kilometre mesafedeki Güney Osetya sınırında bir köye bomba attı. Bomba patlamazken olay krize dönüştü.

9 Ağustos: Filipinler'in güneydeki Jolo Adası'nda güvenlik güçleriyle ayrılıkçı Müslüman militanlar arasında çıkan çatışmalarda, 50'den fazla kişinin öldüğü bildirildi.

10 Ağustos: Referandum tartışmalarının alevlendiği Kerkük kentinde bir pazar yerine bomba yüklü araçla düzenlenen saldırıda 7 kişi yaşamını yitirdi. Musul’un Zummar kentine bağlı Girifk ve Barzanke köyleri arasında bir peşmerge konvoyunun geçişi sırasında patlamada 4 kişi öldü.

* BM Güvenlik Konseyi, görev süresi dün dolan BM Irak Yardım Misyonu'nun (UNAMI) görev süresini hem bir yıllığına uzatan hem de misyonun yetkilerini güncelleştiren ve genişleten karar tasarısını kabul etti.

* İran-Irak hat anlaşması. Irak Petrol Bakanı Hüseyin el-Şehristani ile İranlı meslektaşı Kazım Veziri Hamaneh arasında imzalanan anlaşmaya göre, Irak ham petrolü Basra'dan İran'ın Abadan limanına 81 santimetre çapındaki boru hattıyla transfer edilecek.

11 Ağustos: Irak'ın Kadisiye Eyalet Valisi Halil Celil Hamza ve Polis Şefi Tümgeneral Halid Hassan'ın, bir cenazeden dönerken, yol kenarına yerleştirilen bombanın konvoylarının yakınında patlaması sonucu hayatını kaybetti.

12 Ağustos: Afganistan'ın başkenti Kabil'de 600 kadar Aşiret temsilcisinin katılımıyla düzenlen barış toplantısı 4 gün sürdü. Kapanış konuşması yapan Pakistan Dev Baş Müşerref sınır bölgelerinde artan Taliban desteğinin, Afganistan ve Pakistan'ı, küreselleşmenin yararlarından mahrum bıraktığını kaydetti.

13 Ağustos: Hamas örgütü, denetiminde tuttuğu Gazze Şeridi'nde polisten izin alınmadan gösteri yapılmasını yasakladı. Karşı çıkan yüzlerce kişiye müdahale ederek jopladı.

* Irak'ın en büyük Sünni Arap partisi Irak Uyum Cephesi'nin iki hafta önce istifa eden lideri

Adnan El Duleymi, İran'ı, Irak'ta "soykırım kampanyası" yürütmekle suçladı. Duleymi, Sünni Iraklılar adına yazdığı bildiride, Araplara, tüm Arap dünyasını tehdit eden bir savaşa karşı çıkma çağrısında bulundu. Bildiride, "Bağdatlı kardeşler, İran'ın planladığı, desteklediği, silahlandırdığı ve yönettiği milisler ve ölüm tugaylarının yürüttüğü eşi görülmemiş soykırım kampanyasıyla karşı karşıyasınız" dedi.

* 14 Ağustos: İsrail'in Gazze Şeridi'nin güneyindeki Han Yunus kenti yakınlarında düzenlediği hava saldırısında 4 kişi yaşamını yitirdi, 13 kişi yaralandı.

* İran Cumhurbaşkanı Ahmedinejad, İran'ın Afganistan'daki Taliban militanlarına silah sağladığı yönündeki iddiaları yalanladı. Afganistan'a ilk kez gelen Ahmedinejad, Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai ile görüşmesinden sonra düzenlenen ortak basın toplantısında, "Bunda en ufak bir doğruluk payının olduğundan ciddi şüphe duyuyorum. Tüm gücümüzle Afganistan'daki siyasi süreci destekliyoruz" dedi.

* İran ile Irak arasında, 1980-1988 savaşından bu yana ilk kez Tahran'da, sınır görüşmelerinin yapıldı.

* Somali'nin başkenti Mogadişu'da 2 günde yaşanan çatışmalarda 24 kişinin öldüğü bildirildi.

15 Ağustos: ŞENGAL katliamı: II. Körfez Savaşı'ndan bu yana en kanlı gün: Çarşamba vahşeti. Musul ilçelerinden Şengal-Qahtaniya'da Ezidilerin yaşadığı mahallelere 4 tankerle 2 ton patlayıcıyla düzenlenen intihar saldırısında çocular dahil 525 kişi yaşamını yitirdi.

16 Ağustos: Şanghay İşbirliği Örgütü (ŞİÖ) 7. Zirvesi, Kırgızistan'ın başkenti Bişkek'te başladı. Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Tacikistan'ın devlet başkanı seviyesinde temsil edildiği zirveye Moğolistan, Pakistan, Hindistan, Afganistan, Türkmenistan gözlemci olarak katıldı. Bişkek Deklerasyonu imzalandı.

* ABD ile İsrail, 10 yıllık dönemi kapsayan 30 milyar dolarlık askeri yardım anlaşması imzaladı. ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Nicholas Burns ile İsrail Dışişleri Bakanlığı yetkilisi Aharon Abramovitz'in Kudüs'te imzaladıkları anlaşmayla İsrail'e her yıl yapılan 2.4 milyar dolarlık askeri yardım yüzde 25 artırılarak, yıllık 3 milyar dolara çıkarılıyor.

19 Ağustos: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler, elektrik ithalatı ve Ankara'da imzalanan "enerji mutabakat zaptı" konularında görüşmelerde bulunmak üzere İran'ın başkenti Tahran'a gitti. Doğal gaz nakli konusunda ortak şirkette mutabakata ve 3 termik santral üretiminde mutabakata varıldı. Ahmedinajad tarafından da ağırlandı.

* Fransa Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner, Irak'ın başkenti Bağdat'a beklenmedik bir ziyarette bulundu. İşgalin başladığı 2003'ten bu yana Bağdat'a giden ilk Fransız bakan olurken, Fransa Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner, Devlet Başkanı Celal Talabani, Başbakan Maliki ve Barzani'yle görüştü.

20 Ağustos: İsrail ordusunun Gazze'de düzenlediği hava saldırısında, 6 Hamas militanının öldüğü bildirildi.

* Irak Başbakanı Nuri El Maliki 3 günlük resmi ziyaret için hükümet başkanı olarak ilk kez geldiği Suriye'de, Başbakan Naci Ottri ile görüştü.

(vp)