DİHA - Dicle Haber Ajansı

M. ALİ ÇELEBİ

HABER MERKEZİ (DİHA) - Saddam Hüseyin ve ‘Kimyasal Ali’ lakaplı Hasan Ali El Mecit gibi Baas Partisi kadrolarının gerçekleştirdiği Kürt soykırımına ilişkin karar, Maxmur'a yönelik saldırı, Filistin'de sayısız ateşkes denemelerine rağmen işlenen cinayetler, Moskova-Washington hattında yaşanan gerginlikler, Sudan'da soykırımın önlenememesi, Fransa'da Nicolas Sarkozy'nin Elysse sarayına yerleşmesi, Lübnan'da aşırı dinci Fetih El İslam örgütünün silaha sarılması Mayıs ve Haziran ayının önemli gelişmeleri arasında yer aldı.

Mayıs'ta ABD ile İran arasında ilk resmi doğrudan görüşmeler 28 yıl sonra Irak'ta başlarken, BMGK Hariri suikasti için mahkeme kurulmasını kararlaştırdı. İran'dan Türkiye üzerinden Suriye'ye gönderilen roketatarlar ortaya çıkarken Türkiye-İran arasında ABD'nin tepkisine çeken enerji görüşmeleri gerçekleştirildi. ETA 24 Mart 2006'da ilan ettiği ateşkesi, İspanya yönetiminin tavırları nedeniyle bozdu. 1974'den sonra ilk kez bir Vietnam lideri ABD'yi ziyaret etti. Kuzey İrlanda'da özerk yönetim 5 yıllık aranın ardından yetkilerini İngiltere'den devraldı. İsrail'de tecavüzle suçlanan Katsav'ın yerine İşçi Partisi eski lideri Şimon Peres cumhurbaşkanı oldu. Haziran'da dikkat çeken diğer gelişme, Irak yönetiminin, Türkiye istihbaratının komplo peşinde olduğunu açıklamasıyla ITC'nin eski bir üst düzey yetkilisinin Türkiye istihbarat örgütlerine yönelik itirafları oldu. Görevi Brown'a devretme sözü veren İngiltere Başbakanı Blair AB zirvesine son kez katıldı. İşte yaşanan gelişmeler:

Mayıs-Haziran 2007

3 Mayıs: Mısır'ın Şarm El Şeyh kentindeki genişletilmiş Irak toplantısına 50 kadar ülke temsilcisi katıldı. Aralarında sert rüzgarlar esen ABD'nin Dışişleri Bakanı Rice ile Suriyeli muadili Velid Muallim araya geldi. Rice, İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mutteki, öğle yemeğinde kısa bir süre sohbet ettiler. Rice ile Mutteki'nin yan yana oturup oturmadığı sorusu üzerine Mısır Dışişleri Bakanı Ahmed Ebul Geyt, "Hayır ama masa küçüktü" dedi.

* İsrail'de Lübnan savaşına dair Winograd Raporu depremi yaşanırken, bazı bakanların istifa çağrısından sonra 100 bini aşkın kişi gösteri yaparak Başbakan Olmert'in II. Lübnan Savaşı nedeniyle istifasını istedi.

4 Mayıs: ABD, İsrail ve Filistin'e her iki tarafın alması gereken önlemler takvimini içeren "Uygulama Belgesi" sundu. Filistin topraklarında geçişlerin açılması ve Filistin Devlet Başkanı Abbas'a bağlı güvenlik güçlerinin geliştirilmesi bir takvime bağlanıyor. İsrail'den, Abbas'a bağlı güvenlik birimlerine silah, mühimmat ve diğer malzemelerin teminine onay vermesi istendi. EL Fet,h olumlu buldu İsrail ve Hamas eleştirdi. Bu arada İsrail askerleri, Batı Şeria'nın Cenin kasabası yakınında çıkan bir çatışmada, 3 İalami Cihad üyesini öldürdü.

6 Mayıs: Fransa'da cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turunu muhafazakâr aday Nicolas Sarkozy oyların yüzde 53'ünü alarak kazandı.

8 Mayıs: Kuzey İrlanda'da özerk yönetim 5 yıllık aranın ardından yetkilerini İngiltere'den devraldı. 1998'de oluşturulan ancak ayrılıkçı IRA'nın karıştığı casusluk skandalının ardından yetkileri elinden alınan yönetim, güç paylaşımına dayalı olacak.

9 Mayıs: Hewler kentinde İçişleri ve Emniyet Müdürlüğü binalarına yönelik bomba yüklü kamyonla düzenlenen intihar saldırılarında 14 kişi hayatını kaybetti, 80'i aşkın kişi yaralandı. Saldırıyı El Kaide bağlantılı Irak İslam Devleti örgütü üslendi Kerkük'te de 4 gazeteci öldürüldü.

11 Mayıs: Irak Devlet Başkanı Celal Talabani Londra'da İngiltere Başbakanı Tony Blair tarafından ağırlandı.

* Orta Asya'ya 6 günlük geziye çıkan Rusya Devlet Başkanı Putin, Türkmenistan ve Kazakistan'la, Hazar Denizi'nin çevresine yeni bir doğal gaz boru hattı döşenmesi konusunda anlaştı. Hat Türkiye hattına alternatif olacak.

12 Mayıs: Pakistan'da Devlet Başkanı Pervez Müşerref'in görevden aldığı Yüksek Mahkeme Başyargıcı İftihar Çaudri'nin yandaşlarıyla hükümeti destekleyenler arasında çıkan çatışmalarda 34 kişi öldü.

* Ermenistan'da genel seçimlerde Serz Sarkisyan'ın Cumhuriyetçi Parti'si 64 sandalyeyle ilk sırada yer alırken, koalisyondan ayrılan Hukuk Devleti (Orinats Yerkir) Partisi yerine kurulan cumhurbaşkanı Robert Koçaryan'ı destekleyen işadamlarının ağırlıkta olduğu Gönençli Ermenistan Partisi, 24 sandalyeyle 2. oldu. İktidar koalisyonundaki aşırı milliyetçi Devrimci Federasyon (Daşnaksutyun) ise 16 sandalyeyle 3. olurken, eski parlemento başkanı Artur Bağdasaryan liderliğindeki Orinats Yerkir, 9 sandalye kazandı. Muhalefet İtham Bloku, Yeni Zamanlar, Cumhuriyet ve Orinats Yerkir partileri sonuçları tanımadığını kaydederek günlerce gösteri yaptı.

13 Mayıs: KDP'nin Maxmur Bürosu ve Kaymakamlık binasına arabayla intihar saldırısı düzenlenmesi sonucu 45 kişi yaşamını yitirdi. Maxmur Mülteci Kampı Dışilişkiler Sorumlusu Hüseyin Seyhan'ın da aralarında olduğu 100'ü aşkın kişi yaralandı. El Kaide ile bağlantılı olduğu belirtilen Irak İslam Devleti adlı örgüt üstlendi.

* Filistin'in Gazze kentinde, silahlı ve maskeli kişiler tarafından pusuya düşürülen El Fetih'in silahlı kanadı Aksa Tugayı Şehitleri Tugayı Lideri Baha Ebu Jarab şoförüyle birlikte öldürüldü. El Fetih Sözcüsü Tevfik Ebu Khossa, Hamas'ı sorumlu tuttu. Çıkan çatışmalarda 3 kişi daha öldü. İsrail'de olası savaş senaryosuna karşı 4 gün sürecek geniş çaplı bir tatbikat başlattı.

14 Mayıs: Rusya'ya 2 günlük ziyaret için giden ABD Dışişleri Bakanı Rice, ABD-Rusya ilişkilerinde "kolay bir zamanda olmadıklarını", ancak aralarında yeni bir soğuk savaş da olmadığını kaydetti.

* İngiltere Dışişleri Bakanı Margaret Beckett ve Suriye Dışişleri Bakanı Velid el Muallim, Brüksel'de görüştü. Suriye ile AB arasında 2 yıl boyunca dondurulan üst düzey görüşmeler, AB ortak dış politika ve güvenlik Yüksek Temsilcisi Javier Solana'nın 2007 Mart ayında Şam'ı ziyaretiyle yeniden başlamıştı.

15 Mayıs: Ürdün Kralı Abdullah, İsrail Başbakanı Ehud Olmert ile Kızıl Deniz kıyısındaki Akabe kentinde bir araya geldi. Görüşmede Abdullah'ın Olmert'i Arap Barış teklifiyle ilgili güvence vermeye davet ettiği açıklandı.

16 Mayıs: Fransa'da Cumhurbaşkanı seçilen Nicolas Sarkozy, görevi Jacques Chirac'tan devralarak 5 yıl için Elysee Sarayı'na yerleşti. İlk gün Almanya Başbakanı Merkel'li ziyaret ederek AB'nin sorunlarını görüştü.

* Gazze Şeridi'nde, 4 günde 4. ateşkes de bozuldu. Gazze'de El Fetih örgütünün üst düzey güvenlik şefi Raşid Ebu Şbak'ın Gazze kentindeki evine düzenlenen baskında 5 koruma görevlisinin öldüğü bildirildi. 4 günde hükümet ortakları Hamas-El Fetih çatışmasında ve İsrail Hamas hedeflerine saldırılarında ölenlerin sayısı 53 kişiyi buldu.

17 Mayıs: İngiltere Başbakanı Tony Blair, Washington’da Bush tarafından ağırlandı. Blair, Irak'a girişlerini savundu. Irak, Sudan, İran, İsrail-Filistin anlaşmazlığı gibi konular ele alındı.

* 18 Mayıs: AB-Rusya zirvesi Rusya’nın güneyindeki Samara kentinde yapıldı. Putin’e karşı muhalefetin öncü isimlerinden Garri Kasparow havalalanında zirve kentine hareket etmek üzereyken Yazar Eduard Limonov, İnsan Hakları Savunucusu Lew Ponomarjow ve birçok rejim karşıtı tutuklandı. Zirvdede AB Dönem Başkanı Merkel muhaliflere baskıyı eleştirirken Putin, G-8 zirvesi öncesi Almanya'daki baskınları hatırlatarak restleşti. Merkel, "Bazı insanların buraya seyahat etmekte sorun yaşamasından endişe duyuyorum. Umarım fikirlerini ifade etme imkanı tanınır" dedi.

19 Mayıs: İran sınırındaki Kürt kasabalarından Mandeli'de üniformalı silahlı kişiler tarafından düzenlenen saldırıda 15 sivil Şii Kürt katledildi.

20 Mayıs: İsrail Savunma Bakanı Amir Peretz, Gazze yakınlarındaki İsrail yerleşimlerine roket saldırılarının devam edeceği tahminlerinden hareketle, 48 saat süreyle "Özel Durum" ilan etti ve seferberlik idaresinin yetkilerinin artırılacağını söyledi. Gazze Şeridi'ndeki uçaklı saldırıda 15 yaşındaki Filistinli bir çocuk öldü.

* İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad, Belarus'un başkebti Minsk'e yaptığı 2 günlük ziyaretinde Belarus Devlet Başkanı Aleksandır Lukaşenko'yla görüştü. Belarus Lideri Lukaşenko, ülkesinin İran'la her yönde işbirliğine hazır olduğunu açıkladı.

20-21 Mayıs: Lübnan'ın kuzeyindeki Trablus kentinde, güvenlik kuvvetleriyle El Kaide bağlantılı Fetih El İslam örgütü arasında çıkan çatışmada 100 kişi öldü. El Kaide ile yakınlığını gizlemeyen örgüt şok etkisi yarattı.

23 Mayıs: İran sınırındaki Xaneqin kentine bağlı Kürt kasabası Mandeli'de 4 gün içinde ikinci kez intihar saldırısı düzenlendi. Bir kahvehaneye giren intihar eylemcisi kendini havaya uçurdu: 20 kişi hayatını kaybetti.

*İsrail ordusu, Batı Şeria'da düzenlediği operasyonda aralarında Eğitim Bakanı Nasır El Din El Şair ve 3 milletvekilinin bulunduğu 33 Hamas yetkilisini tutukladı.

24 Mayıs: ABD'ye ait 2 tane F-16 uçağı, Hakkâri Üzümlü bölgesinde Türk hava sahasını 4 dakika süreyle ihlal etti. Açıklama Genelkurmay sitesinde "Gerekli girişimlerde bulunulması maksadıyla olay Dışişleri Bakanlığı'na bildirilmiştir" diye yayınlanınca kriz çıktı.

* IAEA Başkanı Muhammed El Baradei, Lüksemburg'da basın toplantısında İran'ın 3 ila 8 yıl içinde nükleer silah üretebileceğini açıkladı.

* Sri Lanka'nın kuzeyindeki donanma üssüne Tamil Elam Kurtuluş Kaplanları gerillaları tarafından düzenlenen baskında 35 denizci, 4 Tamilin öldüğü bildirildi.

* Avrupa Birliği Dış Politika temsilcisi Javier Solana, Filistin ve İsrail'e giderek incelemelerde bulundu, Filistinli ve İsrailli yetkililerle görüştü.

* İrlanda'da 166 sandalyeli Meclis seçimlerini Başbakan Bertie Ahern'ün partisi Fianna Fail, 6. kez üst üste kazandı. Fianna Fail, oyların yüzde 41,6'sını alarak 73 milletvekili aldı. Fine Gael, 51, İşçi Partisi 20, İlerici Demokratlar 2, Yeşiller 6, Sinn Fein 4 sandalye aldı.

* İran'dan Türkiye üzerinden Suriye'ye gönderilen roketatar ve füze rampalarından oluşan silahlar ortaya çıktı. Olay Bingöl'de bir yük treninin bombalı tuzakla raydan çıkmasıyla ortaya serildi. Konteynerlere ilişkin konşimentoda ev eşyası taşındığı beyan ediliyor. Evrak üzerinde ev eşyası dolu olduğu gösteriliyor. Hizbullah-Hamas'a gidiyor kuşkusu doğdu.

26 Mayıs: İsrail uçaklarının, Gazze Şeridi'nde Hamas mevzilerine düzenlediği 7 füze saldırısında 5 kişi hayatını kaybetti.

* Lübnan ordusunun, Filistin mülteci kampındaki kökten dinci militanlarla mücadelesine destek çerçevesinde askeri yardım taşıyan 3 ABD nakliye uçağı Beyrut'a ulaştı.

27 Mayıs: Suriye'de Devlet Başkanı Beşşar Esad'ın (41) ikinci dönem görevde kalıp kalmamasına karar vermek için referandum düzenlendi. İçişleri Bakanı Besim Abdülmecid, Esad'ın 7 yıl süreyle tekrar devlet başkanı olmasını isteyenlerin oranının yüzde 97.62 olduğunu duyurdu.

28 Mayıs: ABD ve İran arasında 1979 Molla rejimi ve ABD'nin Tahran Büyükelçiliği'nin İranlı radikal öğrenciler tarafından işgalinden sonraki ilk resmi doğrudan görüşmeler 28 yıl sonra Irak'ta başladı. Görüşme ABD Bağdat Büyükelçisi Ryan Crocker ve İran Bağdat Büyükelçisi Hasan Kazımi arasında 4 saat sürdü.

29 Mayıs: Ankara, 2 ABD uçağının 24 Mayıs'ta Türkiye hava sahasını ihlal ettiği gerekçesiyle ABD Büyükelçiliği'ne alt düzeyde nota verdi. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Tom Casey, Irak sınırında Türk hava sahasının Amerikan F-16'ları tarafından ihlali konusunun ABD Savunma Bakanlığı tarafından soruşturulduğunu ve çok kısa süren ihlalin ''istemeden'' gerçekleştiğini söyledi.

30 Mayıs: BMGK, Lübnan eski Başbakanı Refik Hariri'nin 2 yıl önce suikastta öldürülmesiyle ilgili davaya bakacak özel bir uluslararası mahkeme kurulmasını kararlaştırdı. Rusya, Çin, Katar, Endonezya ve Güney Afrika çekimser kaldı.

* ABD öncülüğündeki Koalisyon güçleri Hewler’de düzenlenen törenle Federal Kürdistan güvenliğini, Kürt Kuvvetlerine devretti.

* İngiltere hükümetinin Hewler'e büyükelçi olarak atadığı Alison Kemp ile görüşen Kürdistan Bölge Başkanı Mesut Barzani, Iraklı bazı siyasi çevrelerin 140. maddeyi erteleme girişimlerine karşı çıktı. Barzani; "Kürdistan halkı 140. maddenin ertelenmesini kesinlikle kabul etmeyecektir" dedi

31 Mayıs: Irak Devlet Başkanı Celal Talabani'yi Beyaz Saray'da ağırlayan ABD Başkanı Bush, Irak hükümetine yardım etme sözüne "sonuna kadar sadık" olduğunu söyledi. Washington'un Irak'a özel bir temsilci göndermesi kararlaştırıldı.

* İran Enerji Bakanı Perviz Fettah, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler'i ziyaret etti.

* Lübnan'daki Filistin mülteci kampı Nehr El Bared'de orduyla Fetih El İslam militanları arasındaki çatışmada, 8 militan öldürüldü.

1 Haziran: Süleymaniye kentinde sivil Türk askerleri Peşmergeler tarafından silah doğrultarak duruduruldu. Üzerinden suikast silahları, "hassas yerlerin kamera çekimleri" çıktı. Genelkurmay sert tepki gösterdi. Daha önce de çuval vakası yaşanmıştı kentte.

3 Haziran: Somali'de Başbakan Ali Muhamed Gedi'ye Mogadişu'da intihar saldırısıyla suikast düzenlendi. 7 kişinin öldüğü ''Mücahitler Gençlik Hareketi'' adlı aşırı dinci bir grup üstlendi. Gedi yaralanmazken 7 kişi öldü.

4 Haziran: Türkiye-AB Troykası Dışişleri Bakanları Toplantısı, Dışişleri Bakanı Gül'ün ev sahipliğinde, AB dönem başkanı Almanya'nın Dışişleri Bakanı Frank Walter Steinmeier, bir sonraki dönem başkanı Portekiz'in Dışişleri ve İşbirliğinden Sorumlu Devlet Bakanı Joao Cravinho ve AB Komisyonu'nun genişlemeden sorumlu üyesi Olli Rehn'in katılımıyla Devlet Konukevi'nde yapıldı.

* Kolombiya Devlet Başkanı Alvaro Uribe, barış görüşmelerini yeniden başlatmak ve aralarında Fransız-Kolombiyalı bir siyasetçiyle 3 ABD'linin bulunduğu rehinelerin serbest bırakılmasını sağlamak amacıyla FARC Lideri Rodrigo Granda'yı serbest bıraktı.

* 6 Haziran: G-8 Liderler Zirvesi (ABD, Rusya Fransa, Almanya, İngiltere, Kanada, Japonya, İtalya), Almanya'nın tatil beldesi Heiligendamm'da başladı. Zirve öncesi Putin'le Bus arasında Doğu Avrupa'ya ABD'nin füze kalkanı projesi gerilimi ve küreselleşme karşıtlarının gösterileri damgasını vurdu. Putin, ABD'den füzeleri Türkiye'ye yerleştirmesini istedi.

* ETA 24 Mart 2006'da ilan ettiği ateşkesi, Zapatero hükümetinin baskı politikaları yerel seçimlerdeki yasaklamalarını gerekçe göstererek bozdu.

7 Haziran: Ankara'da sınıra askeri yığınak artırılırken Selahaddin kentinde Irak Devlet Başkanı Talabani ile Federal Kürdistan Başkanı Barzani biraraya geldi. Talabani, "Türk devletinin Kürdistan toprakları üzerinde gerçekleştirmek istediği operasyonu hiç bir şekilde kabul etmiyoruz. Elimizden geldiğince de karşı çıkacağız" derken, Barzani operasyona karşı çıkarak, "PKK'ye karşı savaşmayacağız" diye konuştu. Org. Büyükanıt bir kez daha talimat beklediğini söylerken Başbakan Erdoğan ise, krizi aşmak için "Kabile reisi ile görüşmem" dedi.

* Uluslararası Ceza Mahkemesi savcısı Luis Morena-Ocampo, BM Güvenlik Konseyi'nden Darfur soykırımı nedeniyle Sudan'a çağrıda bulunarak, Sudanlı bakan Ahmet Harun ve Cancavid milis lideri Ali Kuşeyb'i derhal tutuklaması ve yargılanmak üzere mahkemeye teslim etmesi gerektiğini söyledi.

8 Haziran: ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Richard Baucher, resmi ziyaret için bulunduğu Bişkek'te, Başbakanı Almaz Atambayev tarafından kabul edildi. Kırgızistan Başbakanı Almaz Atambayev, ABD'den enerji sektörüne yatırım yapmaları için çağrıda bulundu.

9 Haziran: Irak yönetimi Federal Kürdistan sınırına top ateşi yapılması üzerine Türkiye Bağdat Büyükelçiliği Maslahatgüzarı Ahmet Yazal'ı Dışişleri Bakanlığı'na çağırarak protesto notası verdi. Notada, bombardımanın derhal durdurulmasını isteyen Dışişleri Bakan Yardımcısı Muhammed El Hacı Mahmud, bu tür hareketlerin iki ulus arasındaki güveni sarsıp dostluğu olumsuz yönde etkilediğini kaydetti. Dohuk ve Hewler arasındaki bölgede büyük hasar meydana geldiğini bildirdi.

* İsrail Başbakan Yardımcısı ve Ulaştırma Bakanı Şaul Mofaz, hükümetin Suriye'ye gizli mesaj gönderdiğini doğruladı. Mofaz İsrail radyosuna yaptığı açıklamada, "İsrail ile Suriye arasında şimdiki dönemde içinde bulunulan gerginlik ve geçmişte Suriyelilerin barış istediklerine dair mesajlar gönderdiği gerçeği göz önüne alındığında, gizli kanalın olması gerektiğine inandığını" ifade etti.

* El Fetih-Hamas çatışmasında Hamas'ın Refah bölgesi sorumlularından Ahmed Ebu Harb'ın da aralarında olduğu 4 kişi öldürüldü.

* Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile Ermenistan Cumhurbaşkanı Robert Koçaryan Yukarı Karabağ ile ilgili sorunun çözümü için Rusya'nın St. Petersburg kentinde yapılan 11. Uluslararası Rus Ekonomi Forumu sırasında bir araya geldi. İlerleme sağlanamadı.

10 Haziran: Tahran’a iade-i ziyarette bulunan Nikaragua Devlet Başkanı Daniel Ortega, İran Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad tarafından karşılandı.

11 Haziran: Gazze'de saat 11.00'de yürürlüğe giren ateşkese rağmen, Hamas ve El Fetih militanları arasındaki çatışmalarda 14 kişi öldü. El Aksa Şehitleri Tugayı'nın Kuzey Gazze sorumlusu Cemal Ebu Cidyan yaralı olarak hastaneye kaldırılırken Hamaslılarca yolu kesilerek 41 kurşunla öldürüldü. Bir saat sonra da kardeşi öldürüldü. Filistin lideri Mahmud Abbas çatışmaları utanç verici olarak niteledi.

* İngiltere'de Tony Blair'den sonra başbakanlık görevine gelmesi beklenen Maliye Bakanı Gordon Brown Irak'a sürpriz bir ziyarette bulunarak Devlet Başkanı Talabani ve Başbakan Maliki ile görüştü.

11-12 Haziran: NATO Genel Sekreteri Jaap de Hoop Scheffer, temaslarda bulunmak üzere Ankara'ya geldi. Başbakan Tayyip Erdoğan ve Genelkurmay Başkanı Büyükanıt ile görüştü.

12 Haziran: Hamas'lı Başbakan İsmail Haniye'nin evine saldırı düzenlenirken, Filistin Lideri Abbas'ın evinin yakınına roket mermisi düştü. İç çatışmalarda 7 kişi daha yaşamını yitirdi.

13 Haziran: Beyrut'un liman bölgesinde uzaktan kumandalı bombalı araçla düzenlenen saldırıda Suriye karşıtı Saad Hariri'nin Gelecek Partisi milletvekili Velid Eido, oğlu ve iki korumasının da olduğu 10 kişi öldü.

* Bağdat'ın kuzeyindeki Sammarra kentinde bulunan kutsal Askeriye Altın Kubbe Türbesi bombalandı. İki minare yıkıldı. Irak'ta radikal Şii lideri Mukteda Sadr yandaşı siyasi blok içindeki 30 milletvekili, olay üzerine meclis üyeliklerini askıya aldıklarını açıkladı.

* İsrail eski başbakanı ve İşçi Partisi eski lideri Şimon Peres Kadima'nın adayı olarak 83 yaşında cumhurbaşkanı oldu. Başbakan Yardımcısı Şimon Peres ilk turda oyların 58'ini alırken; ana muhalefetteki sağcı Likud Partisi'nin adayı eski meclis başkanı Reuven Rivlin'e 37, koalisyon ortağı İşçi Partisi'nin adayı Colette Avital'e de 21 oy çıktı.

120 üyeli Knesset'te bir adayın ilk turda cumhurbaşkanı seçilmesi için en az 61 oy alması gerekiyordu. Ancak ilk tur sonrası diğer iki aday seçimden çekilince, ikinci turda Peres cumhurbaşkanlığına seçildi. İsrail eski Başbakanı Ehud Barak da ülkede ikinci büyük siyasi hareket olan İşçi Partisi liderliğine seçildi.

* İkinci Lübnan Savaşı’nda görev almış olan İsrail Ordusu Özel Kuvvetler Generali Erez Zuckerman savaştaki başarısızlığından ötürü görevinden istifa etti. Bölük Generalleri Gal Hirsh, Udi Adam ve Dan Halutz da görevden ayrıldı.

* KDP Lideri Mesut Barzani, "Türkiye'nin sorunu ne PKK ne Kerkük meselesidir. Sadece ve sadece Kürt halkının varlığıdır" dedi.

14 Haziran: Gazze Şeridi'nde, hem Gazze şehrinde hem de bölgenin güneyindeki Han Yunus'ta halk, Hamas ve El Fetih arasındaki çatışmaları protesto için sokaklara döküldü. Göstericilere ateş açıldı 2 kişi öldü. İç çatışmalarda 4 gün içinde 53 kişi ölürken, El Fetih, Hamas'ın öne sürdüğü 9 şartı kabul ederek yeni bir ateşkeste anlaştı. Ancak sözler tutulmadı. Hamas, El Fetih'in Tel El Hava'da bulunan karargahını ele geçirdi, çatışmada 16 kişi öldü. Olayı görüntüleyen Hamas'a bağlı TV ve radyolarda, "İslam devletinin kuruluşunun ilk adımı" olarak nitelendirildi. El Fetih'e bağlı El Aksa Şehitleri Tugayı'nın en önde gelen liderlerinden Semih El Medhun'un da öldürüldüğü kaydedildi. Filistin Devlet Başkanı Abbas, Hamaslı Başbakan Haniye'yi görevden aldı, OHAL ilan etti. Haniye, Abbas'ı "sonuçlarını düşünmeksizin çok hızlı karar vermekle" suçlayarak, kararı tanımayacaklarını bildirdi.

* Refah'ta İsrail’e bağlı tankların Filistinli çocukları top ateşine tutması sonucu 5 çocuk hayatını kaybetti.

15 Haziran: ABD Dışişleri Bakanlığı Putin'e seslenerek, "Rusya ile Baltık ülkeleri arasında ciddi ve zorlu sorunlar var. Ama bu sorunlar, dürüst ve medeni biçimde çözümlenmeli. Tehditler, saldırılar ve yaptırımlara yer yoktur" dedi. Dışişleri Bakanı Bakanı Condoleezza Rice da, Baltık ülkeleri Estonyalı Dışişleri Bakanı Bakan Urmas Paet, Letonyalı Dış Bakan Artis Pabriks ve Litvanyalı Dış Bakan Petras Vaitiekunas ile görüştü.

* BMGK Kıbrıs'taki geçici barış gücünün (UNFICYP) görev süresini 6 aylığına uzatan ve tarafları 8 Temmuz anlaşmasını uygulamaya çağıran karar tasarısını kabul etti.

17 Haziran: Fransa da genel seçimlerin ikinci turunda, Halk Hareketi Birliği (UMP) oyların yüzde 47'sini, Sosyalist Parti ise yüzde 41'ini aldı. Mecliste UMP 359, Sosyalist Parti ise 149 milletvekiline sahipti. UMP 314'e düştü, SP radikal solla birlikte 210'a çıktı.

19 Haziran: Rusya'nın, yıl başında Şam yönetimiyle yaptığı askeri anlaşma çerçevesinde, Suriye'ye 5 adet MiG-31E avcı uçağı teslimatına başladığı belirtildi.

20 Haziran: Vietnam Devlet Başkanı Nguyen Minh Triet, 6 günlük tarihi ziyareti için ABD'ye gitti. Vietnam savaşının sona erdiği 1974'den sonra ilk kez bir Vietnam lideri ABD'ye gitmiş oldu. 2005 yılında Vietnam Başbakanı Phan Van Khai Washington'a gitmiş, 2006'da Bush, Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği Örgütü (APEC) zirve toplantısı nedeniyle Vietnam'ın başkenti Hanoi'ye gitmişti. 2000'de de Clinton Vietnam'a gitmişti.

21 Haziran: ITC'nin eski bir üst düzey yetkilisi olan Türkmen Reform Hareketi Başkanı Abdulkadir Bazırgan, "Türkmen Cephesi'ne bu politika Türk ordusu tarafından empoze edilmektedir. Ordu şuan Türkmen Cephesi'ni güçlendirerek, Kürdistan’daki oluşumu ortadan kaldırmaya çalışıyor. Türkmenler olarak biz bu politikaya sonuna dek karşıyız. Çünkü Kürdistan’da haklarımızın korunacağına inanmaktayız" diye konuştu.

* Irak Dev Başkanı Celal Talabani'nin Çin ziyaret sonrasında çeşitli alanları kapsayan 4 anlaşma imzalandı. İmza törenine, Çin ve Irak devlet başkanları Hu Cintao ile Celal Talabani de katıldı.

21-22 Haziran: Brüksel'de AB liderler Zirvesi gerçekleşti. Brüksel'de bir araya gelen ve Avrupa Birliği Anayasası projesinin yerine geçecek bir sözleşme metni üzerinde uzlaşma arayan AB liderleri 23 Haziran sabahı 05.30'da bir anlaşmaya vardı. Konferans düzenlenmesi ve bir taslak hazırlanması benimsendi. 6 aylık dönüşümlü başkanlık yenilenerek Dışişleri Temsilcisi seçilmesi öngörülürken, AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Barroso, dış politikada tek seslilik için atanması öngörülen yetkilinin "AB Dışişleri Bakanı" olarak adlandırılmayacağını söyledi. Özellikle Polonya'nın, çifte çoğunluk olarak adlandırılan sisteme itiraz etmesi nedeniyle kilitlenen görüşmeler yoğun pazarlıklara neden oldu. Çifte Çoğunluk sistemi AB'de bir kararın onaylanması için hem üyelerin sayıca yüzde 55'inin kararı onaylamış olmasını hem de destek verenlerin nüfusça da birliğin en az yüzde 65'ini temsil ediyor olmasını öngörüyor.

24 Haziran: Soykırım kararı. Irak Yüksek Ceza Mahkemesi 182 bin Kürdün katledildiği Enfal soykırım davasından yargılanan Saddam Hüseyin rejiminin eski altı sorumlusu hakkındaki kararını açıkladı. Mahkeme aralarında "Kimyasal Ali” lakablı Ali Hasan El Mecid, Sultan Haşim el Tai, ile Hüseyin Raşid el Tikriti’ye idam cezası, Sabri El Duri ile Ferhan el Cuhuri'ye ömür boyu hapis cezası verirken, eski Musul valisi Tahir El Ani’yi ise delil yetersizliğinden serbest bırakılmasına karar verdi.

* Lübnan’ın kuzeyindeki Trablus kentinde asker ve dinci militanlar arasında meydana gelen çatışmada 7’si militan 11 kişi öldü.

* Irak Dışişleri Bakanı Zebari, El Maliki hükümetini düşürmek için Türkiye dahil bazı ülke istihbaratlarının komplo hazırladığını, Kürt ve Şiileri dışlayıp Sünnilerin yapılanma peşinde olduklarına dikkat çekti. Zebari “Kuveyt, Suudi Arabistan, Türkiye, BAE, Mısır ve Ürdün artı ABD ve İngiltere’nin istihbarat başkanlarından oluşan ‘6 artı 2’ grubu var.

* Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Balkan ülkeleri liderleriyle, petrol ve doğalgaz hatları görüşmeleri için Hırvatistan'a gitti.

* Filistin İstihbaratının Başkanı Tevfik Tiravi, Hamas'ın Gazze'de El Fetih'e karşı darbeyi İran ile ortaklaşa yaptığını öne sürdü. "İran'ın darbeden haberi vardı" diyen Tiravi, Hamas ve El Kassam Tugaylarının İran ile çok özel ilişkileri olduğunu, İran'ın Hamas'a bilgi, eğitim ve mali destek verdiğini, Gazze'deki darbeyi de birlikte planladıklarını öne sürdü. I. intifada sırasında işbirlikçi Hamas'lı Velid Hamdiyye'nin İsraille işbirliği yaparak cinayet işlediğini de kaydetti.

* Lübnan'daki BM barış gücünde görevli 6 İspanyol askeri öldürüldü. Lübnan Fetih El İslam'ı sorumlu tuttu.

25 Haziran: Filistin Lideri Abbas tarafından başbakanlıktan alınan İsmail Haniye de, İran ve İslam ülkeleriyle ilişkilerinden gurur duyduklarını söyledi. Haniye, "'Bazıları İran'ı suçluyor. Doğru, biz İran'dan para aldık ama Cezayir ve Kakar'dan da para aldık. Bu paraları Gazze Şeridi'ndeki ablukayı kaldırmak için aldık" dedi.

* İsrail Başbakanı Ehud Olmert, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas, Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek ve Ürdün Kralı Abdullah Mısır'ın Şarm el Şeyh beldesinde 4'lü zirve gerçekleştirdi. Hamas'ın Ahmedinejad gibi olduğunu ve diyaloga girmeyeceklerini kaydeden Olmert, El Fetih üyesi 250 tutsağı serbest bırakılacağını söyledi.

(vp)